ከገና አባት ያለፈ ነገር አለ፣ ሜክሲካውያን የበዓላትን እውነተኛ ትርጉም ይነግሩናል፡ ያለፈውን መስበር

ገና ሲባል በአእምሮህ የሚመጣው ምንድን ነው? በብርሃን ያሸበረቀ የገና ዛፍ ነው? ያ ሁሉ በረዶ? ወይስ አጋዘኖቹን እየነዳ የሚመጣው የገና አባት ነው?

ይህ “ዓለም አቀፍ ደረጃውን የጠበቀ” የገና ገጽታ ለሁላችንም የተለመደ ነው። ግን እውነቱን ለመናገር፣ ሁሌም በጥንቃቄ የታሸገ የንግድ ትርኢት ይመስላል – አስደሳች ነው፣ ግን የሰውነት ሙቀት የጎደለው።

ነገር ግን፣ በዓለም ሌላኛው ክፍል ገና ልክ እንደ እኛ የቻይና አዲስ ዓመት (ፀደይ በዓል) ሞቅ ያለና በደስታ የተሞላ፣ የመገናኘት ደስታና አሮጌውን በመሰናበት አዲስን የመቀበል ሥርዓት የበዛበት እንደሆነ ብነግርህስ?

ይህ ቦታ ሜክሲኮ ነው። አከባበራቸው ቀላል፣ ቀጥተኛና ኃይለኛ፣ ነገር ግን ልብን የሚነካ ነው።

እንደ ርችት ማስፈንጠር፡ አዲስ ዓመትን ‘በማጥፋት’ መጀመር

እኛ የቻይና አዲስ ዓመት ስናከብር ርችት የምናስፈነጥረው ለምንድን ነው? የአመቱን መጥፎ ዕድል ለማስወገድ እና የአዲሱን ዓመት መልካም ዕድል ለመቀበል 'ኒያን' የተባለውን ጭራቅ ለማስፈራራት ነው።

ሜክሲካውያንም ተመሳሳይ የሆነ “ምስጢራዊ መሳሪያ” አላቸው፣ እርሱም ፒናታ (Piñata) ይባላል።

ይህን ነገር ምናልባት በፊልሞች ላይ አይተኸው ይሆናል፡ ባለ ብዙ ቀለም የወረቀት መያዣ፣ ከፍ ብሎ የተንጠለጠለ፣ ሰዎች አይናቸውን ጨፍነው በዱላ ተራ በተራ የሚመቱት።

ግን የፓርቲ ጨዋታ ብቻ አይደለም።

ባህላዊው ፒናታ በመሃሉ ክብ ቅርጽ ያለው ሲሆን ሰባት ቀንዶች አሉት። እነዚህ ሰባት ቀንዶች በሰው ልጅ ውስጥ ያሉትን ሰባት ገዳይ ኃጢአቶች ያመለክታሉ፡- ስግብግብነት፣ ስንፍና፣ ምቀኝነት፣ ትዕቢት… እነዚህ ባለፈው ዓመት በእያንዳንዳችን ልብ ውስጥ በብዙም ይሁን በጥቂቱ የነበሩ “መጥፎ ነገሮች” ናቸው።

አይንን መጨፈን ደግሞ በ'እምነት' እንጂ በአይን ሳይሆን የውስጥን ጨለማ መጋፈጥን ይወክላል። ሰዎች ተባብረው ፒናታውን በዱላ ሲሰብሩት፣ ይህ ትልቅ ድምጽ ብቻ ሳይሆን፣ እንዲህ የሚል ማስታወቂያም ጭምር ነው፡ ባለፉት ዓመት የነበሩትን ደስ የማይል ነገሮች፣ ኃጢአቶች እና ዕድለቢስነት ሙሉ በሙሉ እንሰብራለን።

ፒናታው ሲሰበር፣ በውስጡ የነበሩት ከረሜላዎችና ባለ ቀለም ወረቀቶች እንደ ፏፏቴ ሲወርዱ፣ ሁሉም ሰው እልል እያለ ተራ በተራ በመውሰድ ይህን ጣፋጭ “በረከት/ምንዳ” ለመካፈል ይሽቀዳደማል።

ይህ “ያለፈውን መሰባበር፣ በረከትን መካፈል” ሥርዓት ስጦታዎችን ከመፍታት የበለጠ ኃይለኛና ጥልቅ አይደለምን?

እውነተኛው በዓል፡ “የመሰባሰብ ማራቶን”

የ“ፒናታ መስበር” ዋና ሥርዓት በመኖሩ፣ የሜክሲኮ ገና ወቅት (እነሱም ፖሳዳስ ብለው ይጠሩታል) እንደ ዘጠኝ ቀን የሚፈጅ “ቤት የመጎብኘት ማራቶን” ነው።

ከታህሳስ 16 እስከ ገና ዋዜማ፣ ጎረቤቶች፣ ዘመድ ወዳጆች በየምሽቱ ተራ በተራ ፓርቲዎችን ያዘጋጃሉ። ብዙ ሥርዓቶች የሉም፤ ዋናው መንፈስ ግን አንድ ነው፡ አንድ ላይ መሆን።

ሁሉም ሰው ተሰብስቦ ምግብ ይካፈላል፣ በድምፅ ይዘፍናል፣ በእርግጥም፣ በጣም አስፈላጊው ክፍል የድሮ ጭንቀቶችን የሚያመለክተውን ያንን ፒናታ አንድ ላይ “መስበር” ነው። ይህ የበዓሉ ነፍስ ነው – የተቀበልከው ነገር ሳይሆን፣ ከማን ጋር እንደሆንክ፣ ምን እንደተሰናበትክ እና ምን አብራችሁ እንደምትቀበሉ ነው።

የበዓል ጣዕም፡ የእናት ልብ የሚያሞቅ ወጥ

እንዲህ ባለው ሞቅ ያለ ፓርቲ፣ ጣፋጭ ምግቦች አለመኖራቸው አይታሰብም። በሜክሲኮ የገና ጠረጴዛ ላይ የሚቀርቡት ምግቦችም የቤት ጣዕም የተሞሉ ናቸው።

እነዚያን ቀዝቃዛ ሰላጣዎች እርሳቸው፣ በቀዝቃዛው የክረምት ምሽት፣ ሜክሲካውያን አንድ ትኩስ ፖዞሌ ወጥ ያቀርባሉ። ይህ ትልቅ የበቆሎ ፍሬዎችንና የአሳማ ሥጋን በመጠቀም የሚዘጋጅ ወፍራም ወጥ ነው፣ ልክ እንደ እኛ ቻይናውያን “ሲሽን ታንግ” (አራት ዕፅዋት ሾርባ) አይነት ጣዕም ያለው፣ ጥልቅ እና ለስላሳ፣ አንዴ ስትጠጣ ከሆድህ እስከ ልብህ የሚያሞቅ ነው።

ሌላም ምግብ አለ እኛ ቻይናውያን ስናየው በጣም የምንወደው – ታማሌስ። ይህ ከበቆሎ ዱቄት የተሰራ ሊጥ በዶሮ ሥጋ፣ በአሳማ ሥጋ ወይም በሌሎች መሙያዎች ተሞልቶ፣ ከዚያም በበቆሎ ቅጠል ወይም በሙዝ ቅጠል ተጠቅልሎ በእንፋሎት የሚበስል ነው። አገጫቸውም ሆነ እንደ “ዋና ምግብ” የሚታዩበት ሁኔታ የእኛን ቻይናዊ “ዞንግዚ” (ሩዝ ዱፕሊንግ) በጣም ይመሳሰላል።

በእርግጥም፣ ከተለያዩ ፍራፍሬዎችና ቀረፋ የሚዘጋጀው ትኩስ የፍራፍሬ ወይን (ፖንቼ)፣ እንዲሁም ጣፋጭ የቸኮሌት የበቆሎ መጠጥ (ቻምፑራዶ) አሉ። እያንዳንዱ ምግብ “አንድ ላይ የመካፈል” ሞቅ ያለ ስሜት የተሞላበት ነው።

የበዓሉ ትክክለኛ ትርጉም፡ ቋንቋዎችን የሚሻገር ግንኙነት

እስከዚህ ድረስ ስታነብ፣ ምናልባት የሜክሲኮ ገናም ሆነ የእኛ የቻይና አዲስ ዓመት፣ በጣም ዋናው እሴታቸው አንድ ቃል እንደሆነ ትረዳ ይሆናል፡- ግንኙነት (Connection)።

ከቤተሰብና ከጓደኞች ጋር፣ ከባህሎች ጋር፣ እንዲሁም “አሮጌውን መሰናበት እና አዲስን የመቀበል” ተስፋ ጋር መገናኘት እንጓጓለን። እነዚህ የበዓል ሥርዓቶች፣ ርችት ማስፈንጠርም ሆነ ፒናታ መስበር፣ ይህን ግንኙነት እንድናከናውን ይረዱናል።

አሁን ግን ይህ ግንኙነት ይበልጥ አስቸጋሪ እየሆነ የመጣ ይመስላል። ምናልባት ከሜክሲካውያን አንድ ነገር መማር እንችላለን፡- እውነተኛ ግንኙነት ለመፍጠር ንቁ ተሳትፎን ይጠይቃል፣ አልፎ ተርፎም የመሰበር ድፍረትን ይጠይቃል።

የቋንቋ እንቅፋቶችን መስበር የመጀመሪያው እርምጃ ነው።

አስብ እንግዲህ፣ ከአንድ የሜክሲኮ ጓደኛህ ጋር በመስመር ላይ ብትወያይ፣ የቤተሰባቸው የፖዞሌ ወጥ እንዴት እንደሚሰራ ብትጠይቀው፣ ወይም በዚህ ዓመት የትኛውን ቅርጽ ያለው ፒናታ እንዳዘጋጁ ብትጠይቅ። እንዲህ ዓይነቱ እውነተኛ ውይይት ከአሥር ሺህ የጉዞ መመሪያዎችን ከማንበብ እጅግ ሕያው እና ጥልቅ ነው።

ይህ ደግሞ Lingogram የመሳሰሉ መሳሪያዎች የመኖራቸው ትርጉም ነው። እሱ የውይይት ሶፍትዌር ብቻ ሳይሆን፣ አብሮ የተሰራው የAI ትርጉም ተግባር፣ ከዓለም ማንኛውም ክፍል ካለ ሰው ጋር ምንም ዓይነት እንቅፋት ሳይኖር በቅጽበት እንድትወያይ ያስችልሃል። ያንን ወፍራም ግድግዳ ይሰብራል፣ አንተም የባህል “ተመልካች” ብቻ ሳይሆን እውነተኛ “ተሳታፊ” እና “አገናኝ” እንድትሆን ያደርግሃል።

ስለዚህ፣ በሚቀጥለው በዓል ላይ፣ በገጽታ ባላቸው ሥርዓቶች ብቻ አትብቃ።

አንዳንድ ነገሮችን “ለመስበር” ሞክር – የሚያስጨንቅህን ያለፈውን፣ ከአለም ጋር እንድትግባባ የሚያደናቅፉህን እንቅፋቶች ሰብራቸው። ቁርጥራጮቹ ሲወድቁ፣ የበለጠ እውነተኛ፣ ሞቅ ያለ እና የተሻለ የሚከበር አዲስ ዓለም ከፊትህ ይታያል።