Γιατί η εκμάθηση μιας "εύκολης" ξένης γλώσσας μπορεί να σε οδηγήσει σε περισσότερες παγίδες;

Όλοι έχουμε ακούσει την εξής συμβουλή: Θέλεις να μάθεις μια ξένη γλώσσα; Διάλεξε μια που να είναι "συγγενική" με τη μητρική σου, και θα είναι πολύ πιο εύκολο.

Για παράδειγμα, πολλοί Κινέζοι θεωρούν τα ιαπωνικά εύκολα στην αρχή, επειδή περιέχουν πολλούς χαρακτήρες Χαν. Ομοίως, για κάποιον που γνωρίζει γαλλικά, η εκμάθηση ισπανικών ή ιταλικών ακούγεται σαν "εύκολη λειτουργία", καθώς όλες προέρχονται από τα λατινικά, σαν χαμένα αδέλφια που ξαναβρέθηκαν.

Επιφανειακά, αυτό μοιάζει όντως με συντόμευση. Τα γαλλικά λένε "Πώς είσαι;" με το Comment ça va;, τα ιταλικά με το Come stai;, και τα ισπανικά με το ¿Cómo estás?. Βλέπεις; Δεν μοιάζουν σαν μια οικογένεια; Υπάρχουν πολλές ομοιότητες στις λέξεις και τις γραμματικές δομές.

Ωστόσο, σήμερα θέλω να μοιραστώ μαζί σου μια αλήθεια που είναι αντίθετη προς τη διαίσθηση: Μερικές φορές, ακριβώς αυτή η "ομοιότητα" είναι η μεγαλύτερη παγίδα στην πορεία της εκμάθησης.

Ο πιο οικείος άγνωστος

Αυτή η αίσθηση είναι σαν κάποιον που μιλάει μόνο Μανδαρινικά να προσπαθεί να μάθει Καντονέζικα.

Βλέπεις το "我今日好得闲" (Σήμερα είμαι πολύ ελεύθερος/η στα Καντονέζικα), αναγνωρίζεις κάθε χαρακτήρα, και ακόμη και αν τα συνδέσεις, μπορείς να μαντέψεις τη γενική έννοια. Σκέφτεσαι, "Αυτό είναι πολύ εύκολο!" Όμως, όταν ανοίγεις το στόμα σου γεμάτος αυτοπεποίθηση, ανακαλύπτεις ότι η προφορά, ο τονισμός, ακόμα και η βασική σημασία ορισμένων λέξεων, είναι εντελώς διαφορετικά από τα Μανδαρινικά.

Αυτή η απογοήτευση του να "καταλαβαίνεις όταν διαβάζεις, αλλά να κάνεις λάθη όταν μιλάς" είναι η μεγαλύτερη παγίδα στην εκμάθηση των "συγγενικών γλωσσών". Νομίζεις ότι παίρνεις μια συντόμευση, αλλά στην πραγματικότητα χορεύεις σε ναρκοπέδιο.

Οι "ψεύτικοι φίλοι" (False Friends) σε αυτές τις γλώσσες είναι οι μεγαλύτερες νάρκες. Μοιάζουν ακριβώς με λέξεις που σου είναι οικείες, αλλά η σημασία τους είναι εντελώς διαφορετική.

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα: Στα γαλλικά, η λέξη "χρώμα" (couleur) είναι θηλυκού γένους. Ένας Γάλλος που μαθαίνει ισπανικά, βλέποντας τη λέξη color, θα υποθέσει αυτονόητα ότι είναι κι αυτή θηλυκού γένους. Και το αποτέλεσμα; Η λέξη color στα ισπανικά είναι αρσενικού γένους. Ένα μικρό λάθος, που όμως αποκαλύπτει μια πνευματική τεμπελιά.

Αυτές οι παγίδες είναι παντού. Όσο περισσότερο βασίζεσαι στην "εμπειρία" της μητρικής σου γλώσσας, τόσο πιο εύκολα πέφτεις μέσα. Νομίζεις ότι παίρνεις μια συντόμευση, αλλά στην πραγματικότητα πηγαίνεις προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση.

Η πραγματική πρόκληση: όχι να θυμάσαι, αλλά να ξεχνάς

Μαθαίνοντας μια εντελώς καινούργια, άσχετη γλώσσα (όπως τα Κινέζικα και τα Αραβικά), είσαι σαν ένα λευκό χαρτί, πρόθυμος να δεχτείς όλους τους νέους κανόνες.

Όμως, όταν μαθαίνεις μια "συγγενική γλώσσα", η μεγαλύτερη πρόκληση δεν είναι να "θυμάσαι νέες γνώσεις", αλλά να "ξεχνάς παλιές συνήθειες".

1. Ξέχνα τη μυϊκή σου μνήμη: Η προφορά των γαλλικών είναι ομαλή και η έμφαση στις λέξεις ομοιόμορφη. Αντίθετα, τα ιταλικά και τα ισπανικά είναι γεμάτα ζωηρούς ρυθμούς και τονισμούς. Για έναν Γάλλο, αυτό είναι σαν να ζητάς από κάποιον που έχει συνηθίσει να περπατά σε επίπεδο έδαφος να χορέψει τανγκό – νιώθει εντελώς αμήχανα.
2. Ξέχνα τη γραμματική σου διαίσθηση: Έχοντας συνηθίσει μια συγκεκριμένη δομή πρότασης, είναι δύσκολο να προσαρμοστείς στις μικρές διαφορές των "συγγενικών" γλωσσών. Αυτές οι διαφορές, αν και μικρές, είναι το κλειδί για να διακρίνεις τους "ντόπιους" από τους "ξένους".
3. Ξέχνα τα αυτονόητά σου: Δεν μπορείς πλέον να υποθέτεις "Αυτή η λέξη μάλλον σημαίνει αυτό, σωστά;". Πρέπει να αντιμετωπίζεις κάθε λεπτομέρεια με σεβασμό και περιέργεια, σαν να πρόκειται για κάτι εντελώς καινούργιο.

Πώς να αποφύγεις αυτές τις "όμορφες παγίδες";

Λοιπόν, τι πρέπει να κάνουμε; Να εγκαταλείψουμε αυτή τη "συντόμευση";

Φυσικά όχι. Η σωστή προσέγγιση δεν είναι να την αποφύγουμε, αλλά να αλλάξουμε νοοτροπία.

Αντιμετώπισε αυτή τη νέα γλώσσα σαν ένα συγγενή που "μοιάζει πολύ με εσένα, αλλά έχει έναν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα".

Αναγνώρισε τη συγγένειά σας (παρόμοιο λεξιλόγιο), αλλά σεβάσου ακόμα περισσότερο την ανεξάρτητη προσωπικότητά του (μοναδική προφορά, γραμματική και πολιτισμικές αποχρώσεις). Μην σκέφτεσαι πάντα "Πρέπει να είναι σαν κι εμένα", αλλά να αναρωτιέσαι "Γιατί είναι έτσι;".

Όταν συναντάς μια δυσκολία, για παράδειγμα, συνομιλώντας με έναν Ισπανό φίλο και δεν είσαι σίγουρος αν η χρήση μιας λέξης είναι ίδια με τα γαλλικά, τι κάνεις; Μαντεύεις;

Ευτυχώς, ζούμε σε μια εποχή όπου η τεχνολογία μπορεί να άρει τα εμπόδια.

Αντί να προβληματίζεσαι σιωπηλά μέσα σου, καλύτερα να χρησιμοποιήσεις απευθείας κάποιο εργαλείο. Για παράδειγμα, μια εφαρμογή συνομιλίας όπως το Lingogram, η οποία διαθέτει ενσωματωμένη μετάφραση AI σε πραγματικό χρόνο. Όταν επικοινωνείς με ξένους φίλους, μπορεί να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις αμέσως τις παρεξηγήσεις που προκύπτουν από την "υπερβολική ομοιότητα", επιτρέποντάς σου να επικοινωνείς με αυτοπεποίθηση, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνεις την πιο αυθεντική χρήση από πραγματικές συνομιλίες.

Τελικά, η πραγματική χαρά της εκμάθησης μιας "συγγενικής γλώσσας" δεν βρίσκεται στο πόσο "εύκολη" είναι, αλλά στο ότι σου επιτρέπει να κατανοήσεις βαθύτερα την ίδια τη γλώσσα – ότι έχει κοινές ρίζες, αλλά άνθισε σε τόσο διαφορετικά όμορφα άνθη στο δικό της έδαφος.

Αποβάλλετε την αλαζονεία του "αυτονόητου" και αγκαλιάστε την ταπεινότητα του "α, έτσι είναι!". Μόνο τότε το ταξίδι αυτό θα γίνει πραγματικά εύκολο και συναρπαστικό.