Μην πιέζεις πια τον εαυτό σου να "σκέφτεσαι σε μια ξένη γλώσσα"! Πιθανόν να έχεις παρεξηγήσει την προσέγγιση από την αρχή.

Έχεις ακούσει κι εσύ ποτέ την εξής συμβουλή; "Όταν μαθαίνεις μια ξένη γλώσσα, μην μεταφράζεις στο μυαλό σου! Σκέψου απευθείας σε αυτή τη γλώσσα!"

Αυτό λέγεται εύκολα, αλλά για τους περισσότερους, είναι σαν να τους ζητούν να τρέξουν μαραθώνιο πριν καν μάθουν να περπατούν. Εκτός από απογοήτευση, δεν κερδίζουν τίποτα. Ο εγκέφαλός μας έχει συνηθίσει εδώ και καιρό να κατανοεί τον κόσμο μέσω της μητρικής μας γλώσσας. Το να τον "κλείσεις" με τη βία, είναι σαν να οδηγείς με δεμένα μάτια στο σκοτάδι, αδυνατώντας να κάνεις ούτε ένα βήμα.

Τι θα έλεγες όμως αν σου έλεγα, ότι αυτή η "κακή συνήθεια" που σε ταλαιπωρεί τόσο —το να μεταφράζεις στο μυαλό σου— στην πραγματικότητα είναι το πιο ισχυρό μυστικό όπλο σου για να μάθεις καλά μια ξένη γλώσσα;

Φαντάσου την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, σαν την εξερεύνηση μιας άγνωστης πόλης

Ας αλλάξουμε οπτική.

Η εκμάθηση μιας νέας γλώσσας είναι σαν να σε "αφήνουν" ξαφνικά σε μια άγνωστη πόλη που δεν έχεις επισκεφτεί ποτέ. Για παράδειγμα, το Παρίσι. Και η μητρική σου γλώσσα είναι η πατρίδα σου, αυτή που μεγάλωσες και την ξέρεις καλύτερα από τον καθένα.

Στην πατρίδα σου, ξέρεις με κλειστά μάτια ποιος δρόμος οδηγεί πού. Στο Παρίσι όμως, κάθε πινακίδα, κάθε κτίριο είναι για σένα καινούργια, χωρίς νόημα σύμβολα. Τι θα έκανες τότε;

Θα πετούσες τον χάρτη, θα περιπλανιόσουν "στα τυφλά" με το "ένστικτο", και θα περίμενες να μάθεις τον δρόμο "βυθισμένος" στην πόλη;

Φυσικά και όχι. Το πρώτο πράγμα που θα έκανες, είναι να βγάλεις το κινητό σου και να ανοίξεις έναν χάρτη.

Η μετάφραση, είναι ο χάρτης σου σε αυτή την άγνωστη πόλη.

Σου λέει ότι ο δρόμος "Rue de Rivoli", είναι η "Οδός Ριβολί". Το ορόσημο "Tour Eiffel", είναι ο "Πύργος του Άιφελ". Ο χάρτης (μετάφραση) συνδέει τα άγνωστα σύμβολα με αυτά που ήδη γνωρίζεις, κάνοντας αυτή την πόλη να αποκτήσει νόημα για σένα. Χωρίς αυτόν τον χάρτη, το μόνο που θα έβλεπες θα ήταν ένας σωρός από ακατανόητα γράμματα και προφορές, και γρήγορα θα χανόσουν και θα τα παρατούσες.

Αυτή είναι η πιο σημαντική έννοια στην εκμάθηση γλωσσών: η "κατανοητή είσοδος". Πρέπει πρώτα να "κατανοήσεις τον χάρτη" για να μπορέσεις να "εξερευνήσεις την πόλη".

Από το "κοιτάζοντας τον χάρτη" στο "έχοντας τον χάρτη στο μυαλό σου"

Φυσικά, κανείς δεν θέλει να περπατάει κοιτάζοντας τον χάρτη για μια ζωή. Ο τελικός μας στόχος είναι να βάλουμε ολόκληρο τον χάρτη της πόλης στο μυαλό μας, να κινούμαστε ελεύθερα σαν ντόπιοι. Πώς το πετυχαίνουμε αυτό;

Το κλειδί βρίσκεται στην έξυπνη χρήση του χάρτη σου.

1. Από το σημείο στη γραμμή, εξερεύνηση με τη μέθοδο της χιονοστιβάδας: Όταν, μέσω του χάρτη, γνωρίζεις την τοποθεσία του "Πύργου του Άιφελ", μπορείς να αρχίσεις να εξερευνάς τους γύρω δρόμους. Για παράδειγμα, ανακαλύπτεις έναν δρόμο δίπλα που λέγεται "Avenue Anatole France", τσεκάρεις τον χάρτη και μαθαίνεις το όνομά του. Την επόμενη φορά που θα έρθεις, δεν θα αναγνωρίζεις μόνο τον Πύργο, αλλά και αυτόν τον δρόμο. Αυτή είναι η μέθοδος εκμάθησης "i+1" — προσθέτοντας λίγο νέα γνώση (+1) στην ήδη υπάρχουσα (i). Όσο περισσότερες λέξεις και προτάσεις γνωρίζεις, τόσο μεγαλύτερη και ταχύτερη θα γίνεται η χιονοστιβάδα της εξερεύνησης νέων περιοχών.

2. Προσοχή στις "παγίδες" του χάρτη: Ο χάρτης είναι πολύ χρήσιμος, αλλά μερικές φορές μπορεί και να σε παραπλανήσει. Για παράδειγμα, ρωτάς έναν Γάλλο φίλο πώς να πεις "μου λείπεις", και σου λέει "Tu me manques". Αν το μεταφράσεις απευθείας με τον χάρτη, θα γίνει "εσύ μου λείπεις" (με την έννοια "εσύ είσαι αυτός που απουσιάζει από εμένα"), ενώ η λογική πίσω από την έκφραση είναι εντελώς διαφορετική από την πραγματική σημασία ("μου λείπεις εγώ εσένα"). Ομοίως, αν ένας Αμερικανός σου πει "We've all been there", ο χάρτης μπορεί να σου πει "όλοι έχουμε πάει εκεί", αλλά η πραγματική του σημασία είναι στην πραγματικότητα "το έχω περάσει κι εγώ αυτό, σε καταλαβαίνω".

   Αυτό μας θυμίζει ότι η γλώσσα δεν είναι απλά μια συσσώρευση λέξεων, αλλά πίσω της κρύβεται μια μοναδική πολιτισμική λογική. Ο χάρτης μπορεί να σε βοηθήσει να βρεις τον δρόμο, αλλά τα ήθη και τα έθιμα της διαδρομής, πρέπει να τα βιώσεις με την καρδιά σου.

Το μυστικό για να "σκέφτεσαι πραγματικά σε μια ξένη γλώσσα", είναι να το κάνεις ένστικτο

Λοιπόν, πώς μπορεί κανείς να πετάξει τελικά τον χάρτη και να "έχει τον χάρτη στο μυαλό του";

Η απάντηση είναι: συνειδητή εξάσκηση, μέχρι να γίνει αντανακλαστικό.

Αυτό ακούγεται πολύ σαν παπαγαλία, αλλά είναι εντελώς διαφορετικό. Η παπαγαλία σε κάνει να απομνημονεύεις διαλόγους από βιβλία, ενώ αυτό που πρέπει να κάνουμε εμείς, είναι να "μεταφράζεις" ενεργά τις πιο συχνές, πιο ενστικτώδεις σκέψεις της μητρικής σου γλώσσας σε ξένη γλώσσα, και μετά να τις λες δυνατά.

Για παράδειγμα, σου περνάει από το μυαλό η σκέψη "Α! Να το γιατί!" (ή: "Α, έτσι είναι!"). Μην την αφήσεις να χαθεί! Αμέσως τσέκαρε τον χάρτη (μετάφραση), α, στα Αγγλικά είναι "Oh, that makes sense!". Έπειτα, επανάλαβε μερικές φορές.

Αυτή η διαδικασία, είναι σαν στον εγκέφαλό σου, για κάθε δρόμο της πατρίδας σου, να βρίσκεις μια αντίστοιχη διαδρομή στον χάρτη του Παρισιού, και να την περπατάς επανειλημμένα μερικές φορές. Την πρώτη φορά, θα χρειαστεί να κοιτάξεις τον χάρτη. Την δέκατη φορά, ίσως χρειαστεί να ρίξεις μια κλεφτή ματιά. Αλλά μετά την εκατοστή φορά, όταν θες να πας σε αυτό το μέρος, τα πόδια σου θα σε οδηγήσουν εκεί φυσικά.

Τότε, δεν θα χρειάζεσαι πια τη "μετάφραση". Επειδή η σύνδεση έχει εγκαθιδρυθεί, η αντίδραση έχει γίνει ένστικτο. Αυτό, είναι το πραγματικό νόημα του "σκέφτεσαι σε μια ξένη γλώσσα" — δεν είναι το σημείο εκκίνησης της μάθησης, αλλά το τελικό σημείο της συνειδητής εξάσκησης.

Στο ταξίδι σου εξερευνώντας αυτή τη "γλώσσα-πόλη", ειδικά όταν βρίσκεις το θάρρος να επικοινωνήσεις με τους "ντόπιους", αναπόφευκτα θα συναντήσεις στιγμές που θα κολλήσεις ή δεν θα καταλάβεις. Τότε, θα ήταν ιδανικό να έχεις έναν προσωπικό έξυπνο οδηγό.

Αυτό είναι ακριβώς το σημείο όπου εργαλεία όπως το Lingogram μπορούν να φανούν χρήσιμα. Είναι σαν μια εφαρμογή συνομιλίας (chat app) με ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη για μεταφράσεις σε πραγματικό χρόνο. Όταν συνομιλείς με ξένους φίλους, μπορεί αμέσως να σε βοηθήσει να "διαβάσεις τον χάρτη", ώστε να μπορείς τόσο να επικοινωνείς ομαλά, όσο και να μαθαίνεις άμεσα τις πιο αυθεντικές εκφράσεις. Σε επιτρέπει να εξερευνάς με αυτοπεποίθηση σε πραγματικές συνομιλίες, χωρίς να ανησυχείς μήπως χαθείς εντελώς.

Οπότε, σε παρακαλώ, μην νιώθεις πια ενοχές για το "να μεταφράζεις στο μυαλό σου".

Αγκάλιασέ το με θάρρος. Θεώρησέ το τον πιο αξιόπιστο χάρτη σου, και χρησιμοποίησέ το για να γνωρίσεις αυτόν τον νέο κόσμο. Αρκεί να το χρησιμοποιείς έξυπνα και συνειδητά, και κάποια μέρα, θα ανακαλύψεις ότι έχεις ήδη πετάξει τον χάρτη, και περιπλανιέσαι αμέριμνα σε αυτή την όμορφη πόλη της γλώσσας.