Zergatik erabiltzen dute japoniarrek guk ahaztutako "kanji alfer" bat?

Japoniar telesailak edo mangak ikusten dituzunean, inoiz ikusi al duzu ikur bitxi hau: 「々」?

Maiz agertzen da 「人々」 edo 「時々」 bezalako hitzetan. Lehen aldiz ikustean, baliteke harrituta geratzea: akats tipografiko bat al da, ala Interneteko ikur berriren bat?

Egia esan, "pertsona alferrentzako tresna miragarri" bat da, gure txatetako "+1"aren edo matematikako berreketa-ikurraren (²) parekoa, gutxi gorabehera.

"Kopiatu-itsatsi" laster-tekla bat

「々」 ikurraren esanahia oso sinplea da: aurreko kanjia errepikatu.

• 人々 (hito-bito) = 人人 (hito-hito), hau da, "jendea"
• 時々 (toki-doki) = 時時 (toki-toki), hau da, "maiz" edo "batzuetan"
• 日々 (hibi) = 日日 (hi-hi), hau da, "egunero"

Ikusten duzunez, hizkuntzan bertan txertatutako "kopiatu-itsatsi" laster-tekla bat da. Ez al da azkarra?

Are interesgarriagoa da, japoniarrek goitizen super polit bat jarri zioten, 「ノマ」(noma) izenekoa.

Arretaz begiratzen badiozu 「々」 ikurrari, ez al dirudi katakana 「ノ」 eta 「マ」 elkarrekin jarrita daudenik? Goitizen hori ezin adierazgarriagoa da.

"Kanji" ezagunena eta ezezagunena aldi berean

Baina harrigarriena da, "japoniar kutsua" duen ikur hau, egia esan, "Txinan egina" hutsa dela, eta historia luzea duela.

Kanji idazkera kurbatuaren (草書, sōsho) jatorria du; jatorrizko forma 「仝」 (tóng) karakterea da, "berdina" esan nahi duena. Antzinako kaligrafoek, azkarrago idazteko, 「仝」 karakterea idazkera kurbatuan 「々」 itxuran bihurtu zuten.

Duela 3000 urteko Shang dinastiako brontzezko objektuetan ere agertzen zen jada erabilera hau. Adibidez, "子子孫孫" (zi zi sun sun) inskripzioetan, bigarren "子" eta "孫" karaktereak errepikapen-ikur gisa idatzi ziren.

Hala da, japoniarrek asmatutakoa zela uste genuen ikur hau, gure arbasoen jakinduria da, egia esan. Geroko eboluzioan, txinera modernoak kanji-ak zuzenean errepikatzeko ohitura hartu zuen (adibidez, "人人", "常常"), baina japoniar hizkuntzak "ikur alfer" eraginkor hau mantendu zuen, eta bere idazkera ofizialaren parte bihurtu zen.

Hau zera bezalakoa da: bizilagunek ehunka urtez erabili duten familiaren errezeta sekretu bat zure birraitonak asmatu zuela deskubritzea.

Hizkuntza sorpresa-txikiz beteriko altxor bat da

Hurrengoan 「々」 ikurra ikusten duzunean, jakingo duzu ez dela ikur bitxi bat, baizik eta milaka urteko historia zeharkatu duen eta txinatar eta japoniar kulturak lotzen dituen "fosil bizi" bat.

Japoniar idazketa-sisteman, onaji (同じ) edo dou (同) idatzi besterik ez duzu egin behar, eta erraz aurkituko duzu.

Hizkuntzaren mundua hain da zoragarria, horrelako ustekabeko "sorpresa-txikiz" beteta dago. Ikur bakoitzaren atzean, ahaztutako historia bat egon daiteke, kultura desberdinak lotzen dituena. Hizkuntza berri bat ikastea ez da hitzak eta gramatika buruz ikastea soilik, ezezagunak diren istorioak arakatzeko ate bat irekitzea baizik.

Zuk ere kultura arteko istorio hauek liluratzen bazaituzte, eta mundu osoko jendearekin oztoporik gabe komunikatu nahi baduzu, orduan Lingogram bezalako tresna batek lagun diezazuke. Bertan integratuta duen AI itzulpen funtzioak, edonorekin zure ama hizkuntzan hitz egiteko aukera ematen dizu, urte askotako lagun zaharrak bazina bezala, kultur arteko sekretu gehiago erraz deskubritzeko.