Hættu að læra utanbókar! Tungumálanám þarf ekki að vera leiðinlegt – það getur verið eins og að horfa á sjónvarpsþætti í einum rykk!
Hefurðu líka lært erlend tungumál svona?
Með þykkar orðabækur, að læra utanbókar frá A til Ö, en endar alltaf á því að gleyma því sem þú lærðir, og lærir það svo aftur. Stóðst ráðþrota frammi fyrir flóknum málfræðireglum, og fannst þetta erfiðara en stærðfræði. Þú náðir loksins að læra nokkur hundruð orð, en gast samt ekki myndað heila setningu.
Þessi tilfinning er eins og að ganga inn í fyrsta flokks eldhús, fullt af ferskasta hráefninu (orðum) og fullkomnustu eldhúsáhöldunum (málfræði), en þú hefur aðeins þurra og bragðlausa uppskrift í höndunum sem segir þér „salt 5 grömm, olía 10 millilítrar.“ Þú hefur ekki hugmynd um hvernig þetta myndi smakkast saman, hvað þá að búa til ljúffengan veislumáltíð.
Og hvað er niðurstaðan? Líklegt er að þú hafir orðið svo svekktur að þú gafst einfaldlega upp (eins og að panta skyndibita).
En hvað ef við breytum um nálgun?
Slepptu uppskriftinni, smakktu réttinn fyrst
Ímyndaðu þér að matreiðslumaður hendi ekki bara að þér uppskrift, heldur beri fram fyrir þig draumurétt sem þú hefur alltaf langað í. Þú smakkar fyrst ljúffengleikann, finnur hvernig hin ótrúlegu kryddblöndur renna saman í munni þínum.
Þú verður alveg heillaður af þessum rétti og spyrð matreiðslumanninn: „Hvernig er þetta eiginlega gert?“
Þá fyrst brosir matreiðslumaðurinn og útskýrir skrefin fyrir þér: „Sjáðu, þessi einstaki bragðgæði koma frá þessu kryddi (nýtt orð). Og til að kjötið sé svona mjúkt, liggur leyndarmálið í þessari matreiðsluaðferð (málfræðiregla).“
Sjáðu, röðin hefur algerlega snúist við. Þú ert ekki að læra til að læra, heldur er það áhugi þinn á frábærri niðurstöðu sem knýr þig til að kanna leyndarmálin á bak við hana.
Þannig ætti tungumálanám líka að vera.
Besta leiðin er að sökkva sér niður í góða sögu
Ástæðan fyrir því að okkur finnst það sársaukafullt að læra orð og málfræði utanbókar er sú að þau eru einangruð og líflaus. Þau eru bara hráefni, ekki tilbúinn réttur.
Og góð saga er einmitt sú „ljúffenga veislumáltíð“ sem getur heillað þig algerlega.
Ímyndaðu þér að þú sért ekki að læra orðalista utanbókar, heldur að lesa heillandi þýska sögu. Í sögunni hleypur aðalpersónan um götur Berlínar og flýr undan dularfullum eltingarmanni. Þú fylgist spenntur með atburðarásinni, því þú getur ekki beðið eftir að vita hvað gerist næst.
Í þessu ferli muntu eðlilega rekast á ný orð og setningarbyggingar. En þau eru ekki lengur köld tákn, heldur lykilatriði í framvindu sögunnar. Til að skilja söguna muntu sjálfur leita að merkingu þeirra.
„Aha, svo „Halt!“ er „Stopp!“ sem aðalpersónan öskrar á eltingarmanninn.“ Þetta orð, vegna þess að það er með sjónræna merkingu og tilfinningu, mun festast rækilega í huga þér, miklu gagnlegra en að lesa það hundrað sinnum af orðakortum.
Þetta er töfrar þess að læra með sögum:
- Það er eðlilegra. Hugsum um hvernig við lærðum móðurmálið okkar? Var það ekki með því að hlusta á foreldra segja sögur, horfa á teiknimyndir? Við skildum fyrst heildarmerkinguna, og lærðum svo smám saman orðin og setningarnar innan hennar.
- Það festir betur í minni. Heilinn man auðveldara eftir upplýsingum sem hafa tilfinningalega þýðingu og sjónræna ímynd. Orðaforði og málfræði í sögum eru tengd atburðarás og tilfinningum persónanna, og mynda þannig öflugar minnistenglar.
- Það er skemmtilegra og skilvirkara. Þú ert ekki lengur að „læra“ á leiðinlegan hátt, heldur að njóta sögu. Þegar þú sökkvar þér ofan í hana verður námið náttúruleg aukaafurð. Þú tileinkar þér orðaforða, málfræði, framburð og menningu á sama tíma, sem er margfaldur ávinningur.
Frá „inntaki“ til „úttaks“ – láttu söguna lifna við
Auðvitað er ekki nóg að lesa bara og æfa sig ekki. Það sem gerir tungumálið raunverulega þitt er að nota það.
Þegar þú hefur lokið við að lesa frábæran kafla, muntu örugglega hafa margar hugsanir: „Af hverju treysti aðalpersónan ekki þessari manneskju?“ „Hvað myndi ég gera ef ég væri í þeirra sporum?“
Á þessum tímapunkti er það besta að finna vin til að spjalla við. Þú getur reynt að tjá skoðanir þínar með því að nota nýlega lærðan orðaforða og setningabyggingu.
Þetta er lykilskrefið í að breyta þekkingu í færni. En margir festast hér, annaðhvort vegna þess að þeir óttast að gera mistök, eða finna ekki hentugan samtalspart.
Reyndar þarftu ekki að bíða eftir að verða „fullkominn“ til að byrja að tala. Sum verkfæri í dag eru hönnuð til að hjálpa þér að stíga þetta skref áreynslulaust. Til dæmis, spjallforrit eins og Intent, sem hefur innbyggða mjög náttúrulega gervigreindarþýðingarvirkni. Þú getur örugglega slegið inn hugsanir þínar á móðurmáli þínu, og það mun hjálpa þér að tjá þær á sem eðlilegasta hátt, svo þú getir átt auðveldlega samskipti um söguþráðinn við vini um allan heim.
Það fallega við þessa aðferð er að hún færir áherslu námsins frá „Er ég að tala rétt?“ yfir í „Förum og spjöllum um þessa áhugaverðu sögu!“ Álagið minnkar, löngunin til að eiga samskipti styrkist, og tungumálakunnáttan eykst eðlilega hratt í þessu ferli.
Hættu því að stara á þessa leiðinlegu „uppskriftabók“.
Finndu þér sögu sem þú hefur gaman af, hvort sem það er skáldsaga, teiknimyndasaga eða sjónvarpsþáttur. Leyfðu þér fyrst að njóta hennar til fulls eins og áhorfandi. Síðan, með forvitni, kannaðu hvernig hinir „ljúffengu“ hlutir sem heilla þig eru í raun búnir til.
Að lokum, finndu vin, eða notaðu gott verkfæri, til að deila tilfinningum þínum.
Þú munt uppgötva að tungumálanám er ekki lengur sársaukafull áskorun, heldur könnunarferð full af óvæntum uppgötvunum.