რატომ ამბობს სულ შენი ტაილანდელი კოლეგა „კარგი“-ს და შედეგი არ ჩანს?

მსგავსი სიტუაცია შეგხვედრია?

ენთუზიაზმით შესთავაზე გეგმა ტაილანდელ კოლეგას ან პარტნიორს, მან გაიღიმა, თავი დაუქნია და თავაზიანად თქვა „კარგი“ (ครับ/ค่ะ, krap/ka). შენ იფიქრე, რა მშვენიერია, საქმე მოგვარებულია!

შედეგად, რამდენიმე დღე გავიდა, პროექტს კი წინსვლა არ აქვს. კიდევ რომ ჰკითხავ, ისევ უმანკო ღიმილით გიპასუხებს. შენ ცხოვრებაზე დაფიქრდი: ხომ არ მიპარპაშებენ? ან იქნებ ვერ გაიგეს?

დასკვნების ნუ იჩქარი. შესაძლოა, „არასაიმედო“ თანამშრომელი კი არ შეგხვდა, არამედ სწორ „კულტურულ ტალღაზე“ ვერ მოხვდი.

კომუნიკაციის ნამდვილი საიდუმლო, ენის მიღმა იმალება

ჩვენ ხშირად გვგონია, რომ უცხო ენის კარგად შესწავლა კომუნიკაციის უნივერსალურ გასაღებად გვესახება. მაგრამ წამყვანმა კროსკულტურულმა კონსულტანტმა საინტერესო მოსაზრება გაგვიზიარა: ენა კომუნიკაციის მხოლოდ ზედაპირია, ნამდვილი საიდუმლო კი კულტურაში იმალება.

წარმოიდგინე, კომუნიკაცია რადიოს მოსმენას ჰგავს.

შენ გაქვს უმაღლესი ხარისხის რადიომიმღები (შენი ენობრივი შესაძლებლობა), რომელსაც შეუძლია სხვადასხვა სიგნალის (სიტყვები და წინადადებები) მიღება. მაგრამ თუ არ იცი, მეორე მხარე რომელ „არხზე“ მაუწყებლობს, შენს ყურამდე მხოლოდ ხრაშუნა ხმაური მოვა, ან სრულიად არასწორად გაიგებ ყველაფერს.

ტაილანდში ეს საკვანძო კულტურული არხი არის „เกรงใจ“ (Kreng Jai).

ამ სიტყვის პირდაპირი თარგმნა რთულია. ის აერთიანებს მრავალ მნიშვნელობას, როგორიცაა „თანაგრძნობა, თავაზიანობა, სხვების არ შეწუხების სურვილი, პატივისცემა“. ამგვარი კულტურული გარემოს პირობებში, პირდაპირი უარი ან წინააღმდეგობის გამოთქმა მიუღებლად, უტაქტოდ და ზოგჯერ აგრესიულადაც კი ითვლება.

ამიტომ, როცა შენი ტაილანდელი კოლეგა „კარგი“-ს (krap/ka) ამბობს, მათი „კრენგ ჯაის“ არხზე, ნამდვილი მნიშვნელობა ასეთია:

• „გავიგე, მივიღე შენი ინფორმაცია.“ (მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ვეთანხმები)
• „არ მინდა თავი უხერხულად გაგრძნობინო, ამიტომ თავაზიანად გიპასუხებ.“ (რაც შეეხება შემიძლია თუ არა ამის გაკეთებას, სახლში უნდა დავფიქრდე.)
• „გარკვეული ეჭვები მაქვს, მაგრამ ახლა პირდაპირ თქმა არ მახარჯებს.“

ხედავ? შენი „დიახ“ სინამდვილეში მხოლოდ „შეტყობინება მიღებულია“ იყო. თქვენ აშკარად ერთ ენაზე ლაპარაკობთ, მაგრამ თითქოს ორ პარალელურ სამყაროში ცხოვრობთ.

როგორ მოვერგოთ სწორ „კულტურულ არხს“?

მაშ, როგორ გავარღვიოთ ეს „თავაზიანი დუმილი“ და მოვისმინოთ ნამდვილი გრძნობები? აღნიშნულმა კონსულტანტმა გაგვიზიარა შემთხვევა, რომელზეც ის ერთ-ერთ მსხვილ ავიაკომპანიასთან მუშაობდა.

ამ კომპანიის უცხოელ მენეჯერებსაც იგივე პრობლემა ჰქონდათ: ისინი მუდმივად იმეორებდნენ: „ჩემი ოფისის კარი ყოველთვის ღიაა“, მაგრამ ადგილობრივი თანამშრომლები არასდროს აფიქსირებდნენ პრობლემებს აქტიურად. მენეჯერები ფიქრობდნენ, რომ თანამშრომლებს კომუნიკაციის სურვილი არ ჰქონდათ.

მაგრამ კონსულტანტმა ზუსტად მიუთითა: პრობლემა თანამშრომლებში კი არა, კომუნიკაციის მეთოდშია.

თანამშრომლებისთვის, რომლებზეც „კრენგ ჯაის“ კულტურა დიდ გავლენას ახდენს, პირდაპირ უფროსის კაბინეტში „აზრის გამოსათქმელად“ შესვლა უდიდესი რისკია. მათ ეშინიათ უფროსის შერცხვენის და ასევე ეშინიათ, რომ პრობლემები შეექმნებათ.

ამიტომ, კონსულტანტმა ანონიმური უკუკავშირის არხი შექმნა. თანამშრომლებს შეეძლოთ ნებისმიერი პრობლემა, სადარდებელი თუ შემოთავაზება ამ უსაფრთხო „საიდუმლო ყუთის“ მეშვეობით გაეზიარებინათ. კონსულტანტი კი მათ აგროვებდა და დალაგების შემდეგ, მენეჯმენტს აცნობდა.

შედეგი? უკუკავშირი მოზღვავდა. ის პრობლემები, რომლებიც ოდესღაც „დუმილით“ იყო დაფარული, სათითაოდ ამოტივტივდა ზედაპირზე.

ეს ამბავი გვიჩვენებს სამ მარტივ „ტალღაზე მორგების“ ხერხს:

1. ისწავლე დუმილის „მოსმენა“. ტაილანდურ კულტურაში დუმილი და ყოყმანი „უაზრობას“ კი არ ნიშნავს, არამედ ძლიერი სიგნალია, რომ „აქ პრობლემაა და შენი ყურადღება და მოგვარება სჭირდება“. როცა მეორე მხარე დუმს, არ უნდა დააჩქარო, არამედ უნდა შექმნა უფრო უსაფრთხო გარემო და უფრო დელიკატური მეთოდებით გაარკვიო მათი სადარდებელი.

2. შექმენი უსაფრთხო „საიდუმლო ყუთი“. იმის ნაცვლად, რომ თანამშრომლებს „გამბედაობა“ მოსთხოვო, უმჯობესია მათთვის უსაფრთხო ხიდი ააგო. იქნება ეს ანონიმური საფოსტო ყუთი, თუ შუამავლის დანიშვნა, მთავარია, მათ იგრძნონ, რომ ნამდვილი აზრის გამოთქმა „ნულოვანი რისკის“ შემცველია.

3. მხოლოდ ერთ ინფორმაციის წყაროზე ნუ დაეყრდნობი. თუ სიტუაციას მხოლოდ შენი თარჯიმნის ან მდივნის მეშვეობით გაიგებ, მიღებული ინფორმაცია შესაძლოა „გაფილტრული“ და „გალამაზებული“ იყოს. თავად გადი გარეთ, დაამყარე კონტაქტები სხვადასხვა დონისა და დეპარტამენტის ადამიანებთან, რათა სრული სურათი შეკრიბო. ეს არის ბაზრის ნამდვილი გაგება და არა „ინფორმაციულ ბუშტში“ ცხოვრება.

ენა დასაწყისია, კავშირი კი – მიზანი

საბოლოო ჯამში, ენის შესწავლის საბოლოო მიზანი არ არის რეზიუმეში ერთი უნარის დამატება, არამედ სხვა სამყაროს ადამიანებთან ჭეშმარიტი და ღრმა კავშირის დამყარებაა.

მხოლოდ ლექსიკისა და გრამატიკის ცოდნა ისეთივეა, როგორც კლავიატურაზე კაკუნის სწავლა, მაგრამ ინტერნეტში შესვლა არ იცი. კულტურის გაგება კი სწორედ ის ინტერნეტ კაბელია, რომელიც ინტერნეტში შეგაერთებს და ფართო სამყაროს დაგანახებს.

რა თქმა უნდა, ყოველი კულტურის სიღრმისეულად გაცნობამდე, გვჭირდება ინსტრუმენტი პირველი დიალოგის დასაწყებად. წარსულში ენობრივი ბარიერი უდიდესი დაბრკოლება იყო, მაგრამ ახლა, ისეთი ჭკვიანი ჩეთის აპლიკაციები, როგორიცაა Intent, ინტეგრირებული მძლავრი AI თარგმნის ფუნქციით, საშუალებას გაძლევს მარტივად დაიწყო დიალოგი მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში მყოფ ადამიანთან. ის გიმსხვრევს თავდაპირველ ენობრივ ბარიერებს, გაძლევს შესაძლებლობას დაამყარო უფრო ფართო კავშირები და პირადად შეიგრძნო ის კულტურული დეტალები, რასაც წიგნებიდან ვერ ისწავლი.

შემდეგ ჯერზე, როდესაც ახალ ბაზარზე შესვლას ან სხვადასხვა კულტურული წარმომავლობის პარტნიორებთან თანამშრომლობას აპირებ, გახსოვდეს:

მხოლოდ ის კი არ იკითხო, „რა თქვეს?“, არამედ ისიც – „რა არ უთქვამთ?“

როდესაც დუმილის მიღმა არსებულ ენას გაიგებ, მაშინ დაეუფლები კროსკულტურული კომუნიკაციის ნამდვილ ხელოვნებას.