რატომ არ გიბრუნდება ენა, ათი წელი რომც ისწავლო უცხო ენა?

გქონიათ ოდესმე ასეთი გამოცდილება?

მრავალი წელია უცხო ენას სწავლობთ, სიტყვათა ნუსხები ზეპირად იცით, გრამატიკის წესებს წყალივით ფლობთ. მაგრამ როგორც კი თქვენ წინ უცხოელი დადგება, მაშინვე ენა გებმევათ და თქვენს თავში მხოლოდ უხერხული „Hello, how are you?“ ტრიალებს.

ანდა, ძლივს მოიკრიბეთ გამბედაობა და ორი სიტყვა გაცვალეთ, მაგრამ მაინც გგონიათ, რომ საუბარი თითქოს დაბურული მინის მიღმა მიმდინარეობს. ერთმანეთს ხედავთ, მაგრამ ნამდვილ სითბოს ვერ გრძნობთ. თქვენ „ინფორმაციას ცვლით“ და არა „ემოციებს უზიარებთ“ ერთმანეთს.

რატომ ხდება ასე? პრობლემა იმაში არ არის, რომ საკმარისი ლექსიკა არ გაქვთ, არც იმაში, რომ გრამატიკა კარგად არ გისწავლიათ. პრობლემა ისაა, რომ ბევრი ჩვენგანი ენის შესწავლისას ფუნდამენტურ შეცდომას უშვებს.

თქვენ მხოლოდ რეცეპტებს იზეპირებთ, მაგრამ არასდროს გიცდიათ ამ კერძის გემო

წარმოიდგინეთ, ენის სწავლა ისევე ჰგავს უცხოური, ეგზოტიკური კერძის მომზადებას.

ადამიანების უმეტესობა როგორ იქცევა? ისინი დეტალურ რეცეპტს იპოვიან, სადაც წერია: „პომიდორი 3 ცალი, ხახვი 1 ცალი, ნიორი 2 კბილი, მარილი 5 გრამი…“ მათ ზეპირად ახსოვთ ეს „ინგრედიენტები“ (სიტყვები) და „ნაბიჯები“ (გრამატიკა) და ფიქრობენ, რომ თუ ზუსტად დაიცავენ მითითებებს, გემრიელ კერძს მოამზადებენ.

მაგრამ რა არის შედეგი? მომზადებულ კერძს ყოველთვის „რაღაც აკლია“. ის შეიძლება ტექნიკურად უნაკლო იყოს, მაგრამ სული არ აქვს.

იმიტომ, რომ ჩვენ ყველაზე მთავარს ვუგულებელყოფთ – კულტურას.

კულტურა ამ კერძის სულია. ის გიხსნით, რატომ იყენებენ ადგილობრივები ამ სანელებელს და არა სხვას, რა სადღესასწაულო ისტორიები დგას ამ კერძის უკან და რა განწყობით უზიარებენ მას ერთმანეთს ადამიანები. ამის გაუგებლობით, თქვენ მხოლოდ მითითებების მიმყოლი მზარეული ხართ და არა ხელოვანი, რომელსაც შეუძლია კერძის მეშვეობით ემოციების გადმოცემა.

ენა იგივეა. კულტურა ენის სულია. ის განმარტავს, რატომ ლაპარაკობენ ადამიანები ასე, საიდან მოდის მათი იუმორის გრძნობა, რომელი თემებია უსაფრთხო და რომელი მგრძნობიარე. ის წყვეტს, სიტყვებს უხეშად „თარგმნით“ თუ ნამდვილად დაუკავშირდებით სხვა ადამიანს ენის მეშვეობით.

როგორ „დავაგემოვნოთ“ ენა ნამდვილად?

შეწყვიტეთ მხოლოდ რეცეპტების ყურება. ენის ნამდვილად ასათვისებლად, თქვენ უნდა შეხვიდეთ მის „სამზარეულოში“, იგრძნოთ მისი ყოველდღიურობა.

1. იცხოვრეთ მათი რიტმით და არა მხოლოდ დღესასწაულებით

ჩვენ ყველამ ვიცით შობა, ჰელოუინი. მაგრამ ეს ისეთივეა, როგორც იცოდე, რომ ჩინურ ახალ წელს ჩინელები „გაზაფხულის ფესტივალს“ აღნიშნავენ – ეს სრულიად არასაკმარისია.

ეცადეთ გაეცნოთ უფრო ნაკლებად ცნობილ დღესასწაულებს. მაგალითად, მექსიკის გარდაცვლილთა დღე (Día de los Muertos), როდესაც ადამიანები არ ნაღვლობენ, არამედ ცეკვა-სიმღერით ზეიმობენ სიცოცხლეს. ან ესპანეთის პომიდვრის ფესტივალი (La Tomatina), როცა ათასობით ადამიანი ქუჩაში ერთმანეთს პომიდვრებს ესვრის.

როდესაც ამ უნიკალური კულტურული მომენტებით დაინტერესდებით, თქვენ აღარ იქნებით გარეშე პირი. თქვენ დაიწყებთ მათი ცხოვრების რიტმისა და ემოციური აღმასვლების გაგებას. ეს მათთან უფრო დაგაახლოებთ, ვიდრე 100 სიტყვის დაზეპირება.

2. ჩაიძირეთ მათ ყოველდღიურობაში, ისაუბრეთ მათთვის ნამდვილად მნიშვნელოვან თემებზე

ვინ არის თქვენი საყვარელი მომღერალი? რომელ სერიალს უყურებთ ახლა? რას მიირთმევთ ხოლმე შაბათ-კვირას?

ეს ერთი შეხედვით ჩვეულებრივი კითხვები, კულტურის საუკეთესო მატარებელია. ქვეყნის მუსიკა, კინო, სამზარეულო, მათ ყველაზე ნამდვილ სიხარულს, მწუხარებას, სიბრაზეს და ბედნიერებას, ასევე ღირებულებებს მალავს.

შეწყვიტეთ მხოლოდ „როგორი ამინდია?“-ზე საუბარი. მოუსმინეთ ესპანურ ფლამენკოს გიტარის მუსიკას, შეიგრძენით მასში არსებული ვნება და სევდა; ნახეთ, როგორ გიჟდებიან არგენტინელები ფეხბურთზე, გაიგეთ მათი ეროვნული სიამაყე.

რა თქმა უნდა, ახალ მეგობართან ამ თემებზე საუბარი შეიძლება ენობრივი და კულტურული განსხვავებების გამო გაძნელდეს. ასეთ დროს, კარგი ინსტრუმენტი დაგეხმარებათ ჩიხიდან გამოსვლაში. მაგალითად, ჩეთ აპლიკაცია, როგორიცაა Intent, მასში ჩაშენებულია ხელოვნური ინტელექტის თარჯიმანი, რომელიც საშუალებას მოგცემთ, მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში მყოფ ადამიანებთან უპრობლემოდ იკონტაქტოთ. როდესაც რაიმე ჟარგონზე ან კულტურულ მინიშნებაზე საუბრობთ, ის დაგეხმარებათ რეალურ დროში გაგებაში, საუბარი აღარ შეწყდება, რაც საშუალებას მოგცემთ, ნამდვილად ჩაიძიროთ სხვის სამყაროში და არა მხოლოდ ზღურბლზე იდგეთ.

3. მოუსმინეთ მათ ისტორიებს და არა თქვენს თარგმანებს

იპოვეთ წიგნი, რომელიც იმ ქვეყნის მწერალმა დაწერა, ან ფილმი, რომელიც იმ ქვეყნის რეჟისორმა გადაიღო, მშვიდად დაჯექით და ბოლომდე უყურეთ.

გაითვალისწინეთ, არა ისეთი „მარტივი საკითხავი“, რომელიც უცხო ენის შესასწავლად არის ადაპტირებული, არამედ ისტორიები, რომლებიც მათთვისვე დაიწერა.

არგენტინელი მწერლის, ბორხესის მოთხრობებში ნახავთ ერთი ერის ფილოსოფიურ განაზრებებს დროზე და ბედისწერაზე. ესპანელი რეჟისორის, ალმოდოვარის ფილმებში ნახავთ ჩვეულებრივი ადამიანების ძლიერ, რთულ, ფერადოვან ემოციურ სამყაროს.

ეს ისტორიები მოგცემთ ღრმა ცოდნას, რომელსაც სახელმძღვანელოებიდან ვერ მიიღებთ. ეს გაგაგებინებთ, რომ თქვენ მიერ შესწავლილი ყოველი სიტყვის უკან ცოცხალი ადამიანი და რეალური ისტორია დგას.

შეწყვიტეთ ენის „სწავლა“ ისე, როგორც დავალების შესრულება.

ენა არ არის საგანი, რომლის დაძლევაც საჭიროა, არამედ კარი ახალი სამყაროსკენ. მისი საბოლოო მიზანი არ არის გამოცდაზე მაღალი ქულის მიღება, არამედ ის, რომ სხვა საინტერესო ადამიანთან ერთად დაჯდეთ და ნამდვილად ისაუბროთ.

დღეიდან გადადეთ თქვენი „რეცეპტები“ და დაიწყეთ ნამდვილი „გასინჯვა“. აღმოაჩენთ, რომ როდესაც ენის მიღმა არსებული კულტურის გაგებას დაიწყებთ, ის სიტყვები და გრამატიკა, რომლებიც ადრე თავს გტკენდათ, ბუნებრივად გაცოცხლდება, და თქვენც ბოლოს და ბოლოს შეძლებთ თავდაჯერებულად „ლაპარაკს“.