უცხო ენის სწავლა რატომ გღლით ასე ძალიან? შესაძლოა, უბრალოდ „რუკა“ არასწორად გამოიყენეთ

ოდესმე გქონიათ ასეთი შეგრძნება: ინგლისურის შესწავლის შემდეგ, როცა იაპონურს ეჭიდებით, გგონიათ, რომ ნულიდან იწყებთ და ყველაფრის თავიდან აგება გიწევთ? ყოველი სიტყვა, ყოველი გრამატიკული წესი, აუვალ მთასავით გეჩვენებათ. ჩვენ სულ გვგონია, რომ ენის სწავლა სწორედ ასეთი მძიმე, ასკეტური შრომაა.

მაგრამ რა მოხდება, თუ გეტყვით, რომ თქვენი დაღლილობის მიზეზი შესაძლოა არ იყოს ის, რომ საკმარისად არ შრომობთ, არამედ ის, რომ თავიდანვე არასწორი „რუკა“ გამოიყენეთ?

ამბავი „კერძების სწავლის“ შესახებ

მოდით, აზროვნება შევცვალოთ და ენის სწავლა საჭმლის კეთების სწავლას დავამსგავსოთ.

დავუშვათ, ჩინელი შეფ-მზარეული ხართ, რომელიც ჩინური სამზარეულოს ყველა ასპექტს ზედმიწევნით ფლობს (ეს თქვენი მშობლიური ენაა). ახლა გინდათ იტალიური კერძების მომზადება ისწავლოთ (თქვენი სამიზნე ენა C).

თქვენ წინ ორი რეცეპტების წიგნი გაქვთ:

1. ინგლისური რეცეპტების წიგნი: ეს დაწერილია ამერიკელისთვის, რომელმაც მხოლოდ მიკროტალღური ღუმელის გამოყენება იცის. ის ასწავლის „როგორ აანთოთ ცეცხლი“, „რა არის კუბიკებად დაჭრა“ და ა.შ. – ეს ყველაფერი ძალიან გაწელილი და დამღლელია. თქვენ, როგორც შეფ-მზარეულს, ასეთი წიგნის კითხვა ხომ არ გეჩვენებათ უკიდურესად არაეფექტურად? (ეს ჰგავს იმას, თუ როგორ ვცდილობთ ჩინური ენის გამოყენებით ვისწავლოთ სრულიად განსხვავებული გრამატიკული სტრუქტურის მქონე ენა, მაგალითად, კორეული).
2. ფრანგული რეცეპტების წიგნი: დამთხვევით, ადრე ფრანგული სამზარეულო გისწავლიათ (თქვენი მეორე უცხო ენა B). ფრანგულიც და იტალიურიც დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს სოუსებს, უყვართ სანელებლების გამოყენება და წარმოუდგენელია ღვინის გარეშე. ეს რეცეპტების წიგნი პირდაპირ გეუბნებათ: „ამ სოუსის მომზადება ფრანგულ თეთრ სოუსს ჰგავს, მაგრამ ცოტა მეტი პარმეზანი უნდა დაამატოთ.“ თქვენ მაშინვე ხვდებით, რადგან ძირითადი კულინარიული ლოგიკა საერთოა. (ეს ჰგავს იმას, თუ როგორ სწავლობთ კორეულს იაპონური ენის გამოყენებით).

ხედავთ განსხვავებას?

„დამწყებთათვის“ განკუთვნილი რეცეპტების წიგნის გამოყენებით, უამრავ დროს დახარჯავთ საბაზისო უნარებზე, რომლებიც უკვე იცით. მაშინ როცა „თანამოაზრის“ რეცეპტების წიგნის დახმარებით, პირდაპირ არსს ჩაწვდებით და გაცილებით ნაკლებ ძალისხმევას დახარჯავთ, მაგრამ უკეთეს შედეგს მიიღებთ.

იპოვეთ თქვენი სასწავლო „ტრამპლინი“

სწავლის ამ მეთოდს, რომელიც არსებული რესურსების გამოყენებას გულისხმობს, სპეციალური სახელი აქვს – „ენის კიბე“ ან „ენის ტრამპლინი“. მარტივად რომ ვთქვათ, ეს არის თქვენთვის უკვე ნაცნობი უცხო ენის (B) გამოყენება ახალი უცხო ენის (C) შესასწავლად.

რატომ არის ეს მეთოდი ასეთი ეფექტური?

1. ენერგიის დაზოგვა, ერთი გასროლით ორი კურდღლის დაჭერა: როდესაც იაპონური მასალებით კორეულს სწავლობთ, თქვენ არა მხოლოდ ახალ ცოდნას იძენთ, არამედ მუდმივად ამყარებთ თქვენს იაპონურსაც. დრო შეზღუდულია, მაგრამ ეს მეთოდი თქვენს ყოველ წუთს მაქსიმალურად ეფექტურად იყენებს. გსურთ გახდეთ მრავალ ენაზე მოსაუბრე „გურუ“? ეს თითქმის სავალდებულო უნარია.

2. ლოგიკური მსგავსება, სწრაფი გაგება: ენები იზოლირებულად არ არსებობენ. ისინი ოჯახის წევრებივით არიან, საკუთარი „ოჯახი“ აქვთ. ერთი ენობრივი ჯგუფის ენები ხშირად იზიარებენ მსგავს ლექსიკას, გრამატიკასა და აზროვნების სტილს.

   • თუ ესპანური იცით, ფრანგულის სწავლა ბევრად მარტივი იქნება.
   • თუ მანდარინი გესმით, კანტონურის სწავლისას მოკლე გზა გექნებათ.
   • თუ იაპონური დაგეუფლათ, აღმოაჩენთ, რომ კორეულის გრამატიკული სტრუქტურა საოცრად მსგავსია.

   ავიღოთ ყველაზე კლასიკური მაგალითი: იაპონურში არსებობს „რიცხვითი სახელის“ (classifier) ცნება, მაგალითად, არ შეიძლება თქვათ „სამი“, უნდა თქვათ „სამი წიგნი“, „სამი მონეტა“. ინგლისურენოვან მოლაპარაკეს ამის გასაგებად, შესაძლოა, სამი ათასი სიტყვისგან შემდგარი სტატიის წაკითხვა დასჭირდეს. მაგრამ თუ იაპონური ენის გამოყენებით კორეული ენის რიცხვითი სახელებს მოიძიებთ, ახსნა შესაძლოა მხოლოდ ერთი წინადადება იყოს: „იაპონური „個“ კორეულში „개“-დ გამოითქმის.“ – ეს არის ერთგვარი „მე მესმის შენი“ ურთიერთგაგება, რომელიც მყისიერად აქრობს სწავლის ბარიერებს.

3. უკეთესი რესურსები, უფრო ბუნებრივი ახსნები: გსურთ შეისწავლოთ ნაკლებად გავრცელებული ენები? აღმოაჩენთ, რომ ჩინურ ან ინგლისურ ენაზე არსებული მასალები ძალზე მწირია. მაგრამ თუ „ტრამპლინის“ ენას შეცვლით, მაგალითად, მანდარინს გამოიყენებთ მინანური ენის მასალების მოსაძებნად, ან თურქულს – აზერბაიჯანულისთვის, სრულიად ახალ სამყაროს აღმოაჩენთ.

გაუფრთხილდით „თავისთავად ცხადის“ მახეს

რა თქმა უნდა, ამ მეთოდსაც აქვს ერთი „ტკბილი“ მახე: თვითკმაყოფილება.

რადგანაც ახალი ენის სწავლა ზედმეტად მარტივად მიდის, შესაძლოა, გაუცნობიერებლად „ავტოპილოტის“ რეჟიმი ჩართოთ და იფიქროთ: „ოჰ, ეს იაპონურის მსგავსია“, შემდეგ კი უგულებელყოთ ის დახვეწილი, მაგრამ უაღრესად მნიშვნელოვანი განსხვავებები. ისევე როგორც ფრანგული და იტალიური სამზარეულო – თუმცა მსგავსია, მაგრამ სრულიად განსხვავებული რამაა. თუ მუდამ ფრანგული კერძების მომზადების პრინციპებით მოამზადებთ მაკარონს, საბოლოოდ, შესაძლოა, „ფრანგული მაკარონი“ მიიღოთ და არა ნამდვილი იტალიური არომატი.

როგორ ავიცილოთ თავიდან ხაფანგში გაბმა?

პასუხი მარტივია: შეინარჩუნეთ ცნობისმოყვარეობა, აქტიურად „დაინახეთ“ განსხვავებები.

ნუ დაკმაყოფილდებით იმით, რომ „თითქოს ერთნაირია“, არამედ იკითხეთ: „რა არის მათ შორის კონკრეტული განსხვავება?“ როდესაც პატარა განსხვავებასაც კი შეამჩნევთ და გულში ჩაიდებთ, თქვენი ტვინი ამ ახალი ენისთვის ცალკე სივრცეს შექმნის, ნაცვლად იმისა, რომ ძველი ენის „სახურავის“ ქვეშ „დააბინავოს“.

დღეიდან იყავით ჭკვიანი შემსწავლელი

ენის სწავლა არასდროს ყოფილა მხოლოდ იმაზე, ვინ უფრო მეტს შრომობს, არამედ იმაზე, ვინ უფრო ჭკვიანია. ნაცვლად იმისა, რომ ყოველ ჯერზე მთის ძირიდან თავდაუზოგავად ცოცოთ, სჯობს ის „ტრამპლინი“ იპოვოთ, რომელიც მაღლა აგაგდებთ.

გამოიყენეთ თქვენთვის უკვე ნაცნობი ცოდნა სრულიად ახალი სამყაროს ასათვისებლად. ეს არა მხოლოდ ეფექტური სტრატეგიაა, არამედ ამაღელვებელი გამოცდილებაც – აღმოაჩენთ, რომ ენებს შორის რამდენი მშვენიერი თანხვედრა და კავშირი არსებობს.

ამ პროცესში კი ყველაზე მთავარი მისი პრაქტიკაში გამოყენებაა. ნუ შეგეშინდებათ შეცდომების დაშვების, თამამად გამოიყენეთ თქვენი „ტრამპლინი“ ენა სამყაროსთან საკომუნიკაციოდ. თუ მცირედი მხარდაჭერა და უსაფრთხოების შეგრძნება გჭირდებათ, შეგიძლიათ სცადოთ Intent მსგავსი ხელსაწყოები. ეს არის ჩაშენებული AI თარჯიმნის მქონე ჩეთის აპლიკაცია, რომელიც საშუალებას გაძლევთ, მსოფლიოს მეგობრებთან საუბრისას ნებისმიერ დროს მიიღოთ დახმარება. ამგვარად, შეძლებთ უფრო თავდაჯერებულად გადადგათ ეს ნაბიჯი და თეორია რეალურ შესაძლებლობად აქციოთ.

ნუ იქნებით ენის სწავლის „ასკეტი“. იპოვეთ თქვენი ტრამპლინი და აღმოაჩენთ, რომ ახალი სამყაროსკენ მიმავალი კარი ბევრად უფრო ახლოსაა, ვიდრე წარმოგედგინათ.