10 жыл шет тілін оқысаң да, неге сөйлегенде әлі "роботқа" ұқсайсың?

Сізде осындай сезім болған ба?

Сіз бірнеше жыл бойы шет тілін оқыдыңыз, сөздік кітаптарды тоздырып тастадыңыз, грамматика ережелерін де жаттап алдыңыз. Бірақ шетелдіктермен тілдесу сәті келгенде, сіз айтқан әр сөз "дұрыс" болса да, қарсы тарап таңданған кейіп танытады; ал олардың айтқандарын әр сөзін танысаңыз да, бірге құрастырғанда еш түсініксіз болады.

Неге бұлай? Біз нақты нені жіберіп алдық?

Жауабы өте қарапайым: Біз үнемі "ойын нұсқаулығын" оқыдық, бірақ ешқашан шынайы "ойын ойнауға" кіріскен жоқпыз.

Тіл — ереже емес, ол — ойын

Елестетіп көріңізші, тіл үйрену танымал онлайн ойынды үйренумен бірдей.

Оқулықтар мен сөздіктер — сол қалың ойын нұсқаулығы. Ол сізге негізгі әрекеттерді айтады: қай перне секіруге, қайсысы шабуыл жасауға арналған. Бұл маңызды, бірақ осымен шектеледі.

Ал шынайы қарым-қатынас — онлайн көп ойыншылы режимге кіру. Мұнда сіз әртүрлі ойыншыларды кездестіресіз, олардың өз "жаргондары", ерекше тактикалары мен жазылмаған ережелері бар. Егер сіз тек нұсқаулыққа жармассаңыз, қатты жеңіліс табуыңыз мүмкін.

Мен сізге бір шынайы оқиға айтып берейін.

Менің бір досым бар, ана тілі испан тілі, Колумбиядан, оны "испан тілі" ойынындағы үздік ойыншы деуге болады. Кейін ол Аргентинаға оқуға кетті. Ол мұны жай ғана "сервер" ауыстыру деп ойлады, ережелер бірдей шығар деп ойлады ғой?

Нәтижесінде, жұмысқа шыққан бірінші күні ол басы қатты.

Бір тренинг барысында, ол менеджерден сұрады, егер клиент қиындық туғызса не істеу керектігін. Менеджер оған оңай жауап берді: "Mandá fruta."

Досым таңырқап қалды. Mandá fruta сөзбе-сөз "жеміс жіберу" деген мағынаны білдіреді. Ол іштей ойлады, бұл қандай әрекет? Аргентинаның қызмет көрсету саласы осыншалықты қамқор ма, клиент қанағаттанбаса, үйіне бір себет жеміс жібере сала ма?

Әрине, олай емес. Аргентинаның "ойын ережелерінде", Mandá fruta — бұл жаргон сөз, мағынасы "жай ғана бірдеңе айтып, құтылсаң болды" дегенді білдіреді.

Көрдіңіз бе, тіпті ана тілінде сөйлейтін адам да, басқа жерге барғанда, жаңадан бастаған ойыншы сияқты не істерін білмей қалуы мүмкін. Өйткені ол "нұсқаулықтағы" ережелерді біледі, бірақ бұл "сервердегі" ойыншылардың қалай шынайы ойнайтынын білмейді.

"Нұсқаулықта" ешқашан үйретпейтін "жасырын ережелер"

Әр тілдік ортаның өзінің ерекше "ойын мәнері" бар. Аргентинада мұндай "жасырын ережелер" әсіресе көп.

1. Ерекше "перне" баптаулары: vos қолданылуы

Кейбір ойыншылар "секіру" пернесін бос орыннан тінтуірдің оң жақ батырмасына өзгертетіндей, Аргентиналықтар біз оқулықтан үйренген tú (сен) сөзін мүлдем қолданбайды, керісінше vos қолданады. Айтылуы мен етістік өзгерістері толығымен басқа. Сіз tú десеңіз, олар түсінеді, бірақ өздері ешқашан олай айтпайды. Бұл сіздің ойында әдепкі пернелерді қолдануды табандылықпен жалғастырғаныңыз сияқты, ал барлық үздік ойыншылар өздерінің жеке баптауларын пайдаланады.

2. Контекстке байланысты "жасырын дағдылар"

Бірде, бір аргентиналық досымның екі қолы да бос емес еді, маған сөмке ұсынып, менен сұрады: ¿Me tenés?

Мен тағы да басым қатты. Tener "нұсқаулықта" "ие болу" деген мағынаны білдіреді. Сондықтан ол "Сіз мені иеленесіз бе?" деді ме? Бұл өте таңқаларлық емес пе!

Бақытымызға орай, оның қимылынан мен түсіндім. Осы "ойын сценарийінде", ¿Me tenés? "маған алып беруге көмектесесіз бе?" дегенді білдіреді. Көрдіңіз бе, бір сөз әртүрлі жағдайларда әртүрлі "дағдыларды" іске қосады.

Тілдің шынайы болмысы осы: ол статикалық білім емес, динамикалық, тірі қарым-қатынас.

Біздің өзімізді робот сияқты сезінуіміздің себебі, миымызда қатып қалған ережелерге толы болғандықтан, бірақ осындай тірі "ойын сезімін" түсінуіміз жетіспейді. Біз қателесуден қорқамыз, стандартқа сай болмаудан қорқамыз, нәтижесінде керісінше қарым-қатынастағы ең бағалы нәрсені — байланыс сезімін жоғалтамыз.

"Жаңадан бастаушыдан" "ойыншыға" қалай айналуға болады?

Ендеше, не істеуіміз керек? Бір елде он жыл тұрмайынша, олардың "ойын ережелерін" шынайы үйрене алмаймыз ба?

Әрине, олай емес. Ең бастысы — оқу тәсілімізді өзгерту, және жақсы "жаттығу алаңын" табу.

Оқу тәсілі жағынан, өзіңізді "оқушыдан" "ойыншыға" айналдырыңыз.

"Бұл сөйлемнің грамматикасы дұрыс па, жоқ па?" деп бас қатырмаңыз, керісінше "бұл сөйлем осы жерде табиғи естіле ме, жоқ па?" деп сезініп көріңіз. Қателесуден қорықпаңыз, әрбір қарым-қатынасты қызықты зерттеу деп қабылдаңыз. Сіз айтқан әрбір "қате сөз" досымның "жеміс жіберу" оқиғасындағыдай, сізді жергілікті мәдениетпен тереңірек таныстыратын қызықты оқиғаға айналуы мүмкін.

Ал "жаттығу алаңын" таңдауда, біз технологияның күшіне сүйенуімізге болады.

Бұрын біз тек оқулықтар мен мұғалімдерге сүйенетінбіз. Бірақ қазір біз тікелей "тәжірибелік ортаға" кіре аламыз. Елестетіп көріңізші, егер бір чат құралы болса, ол сізге аударуға көмектесіп қана қоймай, сонымен қатар тәжірибелі ойыншы сияқты, жаныңызда тұрып сізге "бағыт-бағдар берсе" ше?

Дәл осыны Intent жасап жатыр.

Ол жай ғана аударма құралы емес, керісінше, жасанды интеллект тіл серіктесі орнатылған чат қосымшасы сияқты. Сіз әлемнің түкпір-түкпіріндегі адамдармен сөйлескен кезде, ол сізге "нұсқаулықта" жоқ жасырын мағыналар мен мәдени мәндерді түсінуге көмектеседі. Ол сізге енді суық сөзбе-сөз аударманы көрсетпейді, керісінше қарсы тараптың сөздерінің артындағы шынайы ниетін (Intent) және эмоциясын көрсетеді.

Ол сіз үшін ашылған "Құдайдың көзі" сияқты, сіз нақты адамдармен жаттығу жасаған кезде, сонымен қатар үздік ойыншылардың түсіндірмелерін жедел ала аласыз, және ойынның мәнін тез игересіз.

Тілді енді сіз бен әлем арасындағы қабырғаға айналдырмаңыз. Оны қызықты ойын деп қабылдаңыз, батыл ойнаңыз, қателесіңіз, байланыс орнатыңыз.

Нағыз еркін сөйлеу — сіздің қаншалықты мінсіз сөйлегеніңіз емес, керісінше сіздің сөйлеуге батылдық танытқан сенімділігіңіз, және адамдармен шынайы байланыс орнатқан кездегі қуанышыңыз.

Өз "ойыныңызды" бастауға дайынсыз ба?

Қазір Lingogram қолданып көріңіз, және әлеммен тілдесіңіз.