Waarom jouw Thaise collega altijd "oké" zegt, maar er daarna niets meer gebeurt?
Heb je dit ooit meegemaakt?
Je hebt enthousiast een voorstel gedaan aan een Thaise collega of zakenpartner. De ander knikt glimlachend en zegt beleefd "oké" (ครับ/ค่ะ, krap/ka). Je dacht: geweldig, dit is geregeld!
Maar een paar dagen later is er geen enkele vooruitgang geboekt met het project. Als je het opnieuw vraagt, krijg je weer een onschuldige glimlach. Je begint aan jezelf te twijfelen: wuiven ze me af? Of hebben ze het helemaal niet begrepen?
Trek niet te snel conclusies. Het kan zijn dat je niet te maken hebt met 'onbetrouwbare' medewerkers, maar dat je niet op de juiste 'culturele frequentie' bent afgestemd.
De ware code van communicatie, verborgen buiten taal
We denken vaak dat we met het leren van een vreemde taal de universele sleutel tot communicatie in handen hebben. Maar een vooraanstaande interculturele consultant deelde een inzicht: taal is slechts de oppervlakte van communicatie; de ware code zit verborgen in cultuur.
Stel je voor, communicatie is als radio luisteren.
Je hebt een high-end radio (jouw taalvaardigheid) die allerlei signalen (woorden en zinnen) kan ontvangen. Maar als je niet weet op welke 'frequentie' de ander uitzendt, hoor je alleen maar ruis, of je interpreteert alles volledig verkeerd.
In Thailand heet deze kernculturele frequentie “เกรงใจ” (Kreng Jai).
Dit woord is moeilijk direct te vertalen; het omvat een mix van 'consideratie', 'beleefdheid', 'anderen niet tot last willen zijn' en 'respect'. In deze culturele context wordt direct weigeren of bezwaar maken als zeer onbeleefd, zelfs agressief, beschouwd.
Dus, wanneer jouw Thaise collega "oké (krap/ka)" zegt, is de ware betekenis op hun "Kreng Jai"-frequentie:
- "Ik heb je gehoord, ik heb je bericht ontvangen." (Maar dit betekent niet dat ik akkoord ga)
- "Ik wil je geen gezichtsverlies laten lijden, dus ik antwoord beleefd." (Of het gedaan kan worden, daar moet ik nog over nadenken)
- "Ik heb wat bedenkingen, maar het is nu niet gepast om die direct te uiten."
Zie je? Jouw veronderstelde "Ja" was eigenlijk slechts een "Bericht Ontvangen". Jullie spraken duidelijk dezelfde taal, maar leken in twee parallelle werelden te leven.
Hoe stem je af op de juiste 'culturele frequentie'?
Hoe kun je dan deze "beleefde stilte" doorbreken en de ware gedachten horen? De consultant deelde een casestudy die hij uitvoerde voor een grote luchtvaartmaatschappij.
De buitenlandse managers van dit bedrijf kwamen met hetzelfde probleem: ze benadrukten herhaaldelijk "de deur van mijn kantoor staat altijd open", maar de lokale medewerkers gaven nooit proactief feedback. De managers dachten dat de medewerkers een gebrek aan communicatiebereidheid hadden.
Maar de consultant wees haarscherp aan: het probleem ligt niet bij de medewerkers, maar bij de manier van communiceren.
Voor medewerkers die diepgaand beïnvloed zijn door de "Kreng Jai"-cultuur, is het een enorm risico om direct het kantoor van de baas binnen te lopen en "kritiek" te uiten. Ze zijn bang dat ze de baas gezichtsverlies bezorgen en maken zich zorgen dat ze in de problemen komen.
Daarom creëerde de consultant een anoniem feedbackkanaal. Medewerkers konden via deze veilige 'uitlaatklep' al hun problemen, zorgen of suggesties uiten. De consultant verzamelde deze en rapporteerde ze gezamenlijk aan het management.
En het resultaat? De feedback stroomde binnen als een vloedgolf. Problemen die voorheen door "stilte" waren verhuld, kwamen één voor één aan het licht.
Dit verhaal leert ons drie eenvoudige afstemmingstechnieken:
-
Leer "luisteren" naar stilte. In de Thaise cultuur zijn stilte en aarzeling geen teken van 'geen ideeën hebben', maar een sterk signaal dat 'er is hier een probleem dat jouw aandacht en oplossing vereist'. Wanneer de ander stil is, moet je niet aandringen, maar een veiligere omgeving creëren en op een subtielere manier hun zorgen achterhalen.
-
Creëer een veilige 'uitlaatklep'. In plaats van medewerkers te vragen 'moediger te zijn', kun je beter een veilige brug voor hen bouwen. Of het nu een anonieme brievenbus is of het aanwijzen van een tussenpersoon, de sleutel is dat ze voelen dat het uiten van hun ware gedachten 'nul risico' met zich meebrengt.
-
Vertrouw niet slechts op één informatiebron. Als je de situatie alleen via je vertaler of secretaris probeert te begrijpen, is de informatie die je krijgt waarschijnlijk 'gefilterd' en 'verfraaid'. Ga proactief op pad, leg contacten met mensen op verschillende niveaus en afdelingen, en puzzel het volledige plaatje bij elkaar. Dit is hoe je de markt echt begrijpt, in plaats van in een informatiebubbel te leven.
Taal is het begin, verbinding is het doel
Uiteindelijk is het uiteindelijke doel van het leren van een taal niet om een extra vaardigheid op je cv te zetten, maar om een echte en diepgaande verbinding te leggen met mensen uit een andere wereld.
Alleen het beheersen van woordenschat en grammatica is als leren typen op een toetsenbord zonder te weten hoe je online moet gaan. Het begrijpen van cultuur is de internetkabel die je helpt verbinding te maken met het internet en de brede wereld te zien.
Natuurlijk hebben we, voordat we elke cultuur diepgaand kunnen doorgronden, een tool nodig om het eerste gesprek te beginnen. In het verleden was de taalbarrière het grootste obstakel, maar nu, met slimme chat-apps zoals Intent, die krachtige AI-vertaalfuncties hebben ingebouwd, kun je gemakkelijk gesprekken beginnen met mensen uit alle hoeken van de wereld. Het doorbreekt de initiële taalbarrière voor je, geeft je de kans om een breder netwerk op te bouwen en persoonlijk culturele details te ervaren die je niet uit boeken kunt leren.
De volgende keer dat je je voorbereidt om een nieuwe markt te betreden of samen te werken met partners met een andere culturele achtergrond, onthoud dan:
Vraag niet alleen "Wat zeiden ze?", maar vooral "Wat zeiden ze niet?".
Wanneer je de taal achter de stilte kunt verstaan, beheers je de ware kunst van interculturele communicatie.