Waarom klinkt je Frans zo 'vreemd'? Het probleem ligt misschien bij de 'eerste klas'

Heb je dit ook weleens meegemaakt: je hebt urenlang Frans geleerd en een enorme hoeveelheid woorden uit je hoofd gestampt, maar zodra je je mond opendoet, voelt het alsof er iets niet klopt?

Je wilt "Ik geef het boek aan hem" zeggen, en je hebt duidelijk de woorden je, donne, le livre, à lui in je hoofd, maar hoe je ze ook combineert, het klinkt geforceerd. Het Franse zinnetje dat je uiteindelijk uitspreekt, wordt door je Franse vrienden misschien wel begrepen, maar op hun gezicht verschijnt altijd die blik van: "Wat zeg je dat toch vreemd."

Laat je niet ontmoedigen, dit is bijna een muur waar elke Franse leerling tegenaan loopt. Het probleem is niet dat je dom bent, noch dat Frans zo moeilijk is, maar dat we de 'ongeschreven regels' van het Frans niet begrijpen.

Vandaag praten we niet over saaie grammatica, maar vertellen we een eenvoudig verhaal, een verhaal over 'VIP-gasten'. Zodra je dit begrijpt, vallen de puzzelstukjes van de Franse grammatica meteen op hun plaats.

Engels en Chinees zijn 'economy class', Frans is 'first class'

Stel je voor: een zin is een vliegtuig.

In het Engels en Chinees is elk zinsdeel als een gewone passagier, die netjes in de rij staat om aan boord te gaan: onderwerp (wie) -> werkwoord (wat doet) -> lijdend voorwerp (aan wie/wat).

I (onderwerp) see (werkwoord) him (lijdend voorwerp). 我 (onderwerp) 看见 (werkwoord) 他 (lijdend voorwerp).

Zie je wel, het lijdend voorwerp him en 他 zijn heel gedisciplineerd en staan netjes achteraan in de rij. Dit is de 'economy class'-logica die we gewend zijn: eerlijk en ordelijk.

Maar Frans is anders. In Franse zinnen is er een groep speciale passagiers – voornaamwoorden (pronouns), zoals me (mij), te (jou), le (hem/het), la (haar/het), lui (aan hem/haar), leur (aan hen), y (daar), en (ervan/erwat).

Deze voornaamwoorden zijn de absolute VIP's in de zin.

Ze staan nooit in de rij. Zodra ze verschijnen, worden ze onmiddellijk naar voren in de rij gebracht, om te genieten van een 'first class'-behandeling, pal naast de piloot – oftewel het werkwoord.

Dit is de kern van het Franse taalgevoel: VIP-passagiers (voornaamwoorden) hebben altijd voorrang en moeten pal naast het werkwoord zitten.

Laten we nog eens naar die zin van net kijken:

I see him.

In het Frans is het voornaamwoord dat overeenkomt met him (hij) le. le is een VIP, dus hij kan niet achteraan in de zin in de rij staan. Hij moet onmiddellijk voor het werkwoord vois (zien) worden geplaatst.

Dus, de correcte uitdrukking is:

Je le vois. (Ik-hem-zie)

Voelt dat niet vreemd? Maar als je le ziet als een VIP die zijn VIP-pas laat zien, en die door het personeel (grammaticaregels) naar het werkwoord (de kernactiviteit) wordt begeleid, dan wordt alles logisch.

Maak kennis met je 'VIP-gasten'

Franse VIP's zijn hoofdzakelijk in verschillende categorieën onder te verdelen, en hun 'privileges' verschillen enigszins:

1. A-klasse VIP's: le, la, les (direct lijdend voorwerp)

Dit zijn de meest voorkomende VIP's, en zij ontvangen direct de 'behandeling' van het werkwoord.

• "Heb je het boek gezien?" (Did you see the book?)
• "Ja, ik heb het gezien." (Yes, I saw it.)
  • Fout voorbeeld (economy class-gedachte): Oui, je vois le livre. (Ja, ik zie het boek.)
  • Correcte uitdrukking (VIP-gedachte): Oui, je **le** vois. (Ja, ik-het-zie.) le (het) zit als VIP onmiddellijk voor het werkwoord vois.

2. S-klasse VIP's: lui, leur (meewerkend voorwerp)

Dit zijn VIP's van een hogere klasse, die meestal 'aan iemand geven' of 'tegen iemand zeggen' betekenen.

• "Ik geef het boek aan Pierre." (I give the book to Pierre.)
• "Ik geef het boek aan hem." (I give the book to him.)
  • Fout voorbeeld: Je donne le livre à lui.
  • Correcte uitdrukking: Je **lui** donne le livre. (Ik-aan hem-geef-boek.) lui (aan hem), deze S-klasse VIP, heeft zelfs een hogere status dan het gewone zelfstandig naamwoord 'boek' en dringt direct voor het werkwoord donne.

3. VIP's met speciale toegang: y en en

Deze twee VIP's zijn nog specialer; ze hebben hun eigen exclusieve doorgang.

• y is de VIP-pas voor 'plaatsen'. Het staat voor 'daar'.

  • "Ga je naar Parijs?" (Are you going to Paris?)
  • "Ja, ik ga erheen." (Yes, I'm going there.)
  • Correcte uitdrukking: Oui, j'**y** vais. (Ja, ik-daar-ga.)

• en is de VIP-pas voor 'hoeveelheid' of 'een deel'. Het staat voor 'ervan/erwat'.

  • "Wil je wat cake?" (Do you want some cake?)
  • "Ja, ik wil wat." (Yes, I want some.)
  • Correcte uitdrukking: Oui, j'**en** veux. (Ja, ik-ervan-wil.)

Hoe schakel je over van 'economy class'-denken naar 'first class'-denken?

Nu ken je het geheim van het Frans. Als je de volgende keer zinnen maakt, ga dan niet langer blindelings de volgorde aanhouden. Wat je moet doen, is een uitstekende 'grondmedewerker' worden, die snel de VIP's in de zin identificeert en ze vervolgens naar het werkwoord begeleidt.

1. Denk eerst aan de Nederlandse/Engelse zin: bijvoorbeeld, "Ik hou van jou."
2. Identificeer de VIP: In deze zin is "jou (you)" het lijdend voorwerp van de actie, en dus een VIP.
3. Vind het bijbehorende Franse VIP-voornaamwoord: "jou" is te.
4. Begeleid het naar het werkwoord: Het werkwoord is "houden van" (aime). Dus te moet voor aime worden geplaatst.
5. Spreek de authentieke Franse zin uit: Je **t'**aime. (Omdat het voor een klinker staat, wordt te afgekort tot t')

Deze denkwijze vereist oefening, maar het is veel eenvoudiger dan tientallen grammaticaregels uit je hoofd te stampen. Je bent niet langer een slaaf van de grammatica, maar een meester van de regels.

Natuurlijk, als je in het echt met Franse vrienden praat, heeft je brein misschien niet genoeg tijd om deze 'VIP-identificatie' uit te voeren. Onder druk vallen we dan weer terug in de 'economy class'-modus, en produceren we kromme zinnen.

Op zo'n moment zou een tool die je kan helpen met 'live oefenen' ideaal zijn. Lingogram is zo'n slimme chat-app. Het heeft ingebouwde AI-realtimevertaling, dus wanneer je met vrienden van over de hele wereld chat, kun je in het Chinees typen en helpt het je om het in authentiek Frans te vertalen.

Het beste is nog wel dat het op natuurlijke wijze laat zien hoe die VIP-voornaamwoorden 'begeleid' worden naar het werkwoord. Het is alsof je een privé-Franscoach naast je hebt zitten, die je geleidelijk helpt om een 'first class'-denkwijze te ontwikkelen. Je hoeft alleen maar vrijuit te chatten, Intent helpt je om mooi en authentiek te spreken.

De volgende keer dat je Frans wilt spreken, vergeet dan al die ingewikkelde grammaticatabellen.

Onthoud dat je jezelf maar één vraag hoeft te stellen:

"Wie is de VIP in deze zin?"

Vind hem, en plaats hem voor het werkwoord. Zo simpel is het.