Waarom je juist in de val loopt als je een 'eenvoudige' vreemde taal leert?

We hebben allemaal weleens het advies gehoord: wil je een vreemde taal leren? Kies er dan een die 'familie' is van je moedertaal; dat zal een stuk gemakkelijker zijn.

Veel Chinezen vinden het Japans bijvoorbeeld gemakkelijk om mee te beginnen, omdat het veel Hanzi (Chinese karakters) bevat. En voor iemand die Frans spreekt en Spaans of Italiaans wil leren, klinkt dat ook als de 'makkelijke modus'. Ze komen immers allemaal uit het Latijn, als lang verloren broers.

Oppervlakkig gezien lijkt dit inderdaad een kortere weg. Het Franse "Hoe gaat het?" is Comment ça va?, het Italiaanse is Come stai?, en het Spaanse is ¿Cómo estás?. Zie je wel, het lijkt wel familie? Woorden en grammaticastructuren vertonen veel overeenkomsten.

Maar vandaag wil ik een contra-intuïtieve waarheid met je delen: soms is het juist die 'gelijkenis' de grootste valkuil op de weg naar het leren.

De meest bekende onbekende

Dat gevoel is vergelijkbaar met iemand die alleen Mandarijn spreekt en dan Kantonees gaat leren.

Je ziet "我今日好得闲" (Ik heb vandaag veel vrije tijd) en herkent elk karakter. Je kunt zelfs de algemene betekenis raden. Je denkt: dit is zo simpel! Maar wanneer je vol vertrouwen je mond opent, ontdek je dat de uitspraak, intonatie en zelfs de kernbetekenis van sommige woorden hemelsbreed verschillen van het Mandarijn.

Die frustratie van "het begrijpen maar fouten maken zodra je spreekt" is de grootste valkuil bij het leren van 'verwante talen'. Je denkt dat je een kortere weg neemt, maar in werkelijkheid dans je op een mijnenveld.

De 'valse vrienden' in deze talen zijn de grootste struikelblokken. Ze lijken precies op woorden die je kent, maar hun betekenis is totaal anders.

Neem bijvoorbeeld het Franse woord voor "kleur" (couleur), dat vrouwelijk is. Wanneer een Fransman Spaans leert en het woord color ziet, zal hij er vanzelfspprekend van uitgaan dat het ook vrouwelijk is. Het resultaat? color is mannelijk in het Spaans. Een kleine fout, die echter een zekere denk-luiheid blootlegt.

Deze valkuilen liggen overal op de loer. Hoe meer je vertrouwt op de 'ervaring' van je moedertaal, hoe gemakkelijker je erin valt. Je denkt dat je een kortere weg neemt, terwijl je juist het tegenovergestelde bereikt.

De ware uitdaging: niet onthouden, maar vergeten

Wanneer je een compleet nieuwe, ongerelateerde taal leert (zoals Chinees en Arabisch), ben je een onbeschreven blad en sta je open om alle nieuwe regels nederig te accepteren.

Maar bij het leren van een 'verwante taal' is je grootste uitdaging niet 'nieuwe kennis onthouden', maar 'oude gewoontes vergeten'.

1. Vergeet je spiergeheugen: De uitspraak van het Frans is soepel en de klemtoon op woorden is gelijkmatig verdeeld. Italiaans en Spaans daarentegen zitten vol springende ritmes en klemtonen. Voor een Fransman is dit alsof je iemand die gewend is aan vlak terrein te lopen, een tango laat dansen – het voelt volkomen onnatuurlijk.
2. Vergeet je grammaticale intuïtie: Je bent gewend aan een bepaalde zinsstructuur, waardoor het moeilijk wordt om je aan te passen aan de kleine verschillen van de 'verwante' taal. Hoewel deze verschillen klein zijn, zijn ze cruciaal om 'inboorlingen' van 'buitenlanders' te onderscheiden.
3. Vergeet je aannames: Je kunt niet langer veronderstellen: "Dit woord zal wel die betekenis hebben, toch?" Je moet elk detail met respect en nieuwsgierigheid behandelen, alsof het een volledig nieuw concept is.

Hoe vermijd je deze 'prachtige valkuilen'?

Dus, wat moeten we doen? Deze 'kortere weg' opgeven?

Natuurlijk niet. De juiste benadering is niet om het te vermijden, maar om je instelling te veranderen.

Behandel deze nieuwe taal als een familielid dat 'sterk op jou lijkt, maar een totaal ander karakter heeft'.

Erken jullie bloedverwantschap (de vergelijkbare woordenschat), maar respecteer vooral zijn onafhankelijke persoonlijkheid (de unieke uitspraak, grammatica en culturele nuances). Denk niet steeds: "Hij zou net als ik moeten zijn", maar wees nieuwsgierig: "Waarom is hij zo?"

Wat doe je als je in de war raakt, bijvoorbeeld tijdens een gesprek met een Spaanse vriend, en niet zeker weet of een woord op dezelfde manier wordt gebruikt als in het Frans? Ga je gokken?

Gelukkig leven we in een tijdperk waarin technologie barrières kan wegnemen.

In plaats van stilletjes in je hoofd te worstelen, kun je beter direct hulpmiddelen gebruiken. Denk aan chat-apps zoals Lingogram, die ingebouwde realtime AI-vertaling bieden. Wanneer je met buitenlandse vrienden communiceert, kan het je ogenblikkelijk helpen om de misverstanden te overbruggen die ontstaan door die 'te grote gelijkenis', zodat je vol vertrouwen kunt communiceren en tegelijkertijd de meest authentieke gebruiken uit echte gesprekken kunt leren.

Uiteindelijk ligt de ware vreugde van het leren van een 'verwante taal' niet in hoe 'eenvoudig' het is, maar in het diepere begrip dat het je geeft van taal zelf – het heeft gemeenschappelijke wortels, maar in zijn eigen bodem heeft het zulke prachtig verschillende bloemen voortgebracht.

Laat de arrogantie van 'vanzelfsprekendheid' varen en omarm de nederigheid van 'aha, zo zit het!'. Pas dan wordt deze reis echt ontspannen en fascinerend.