10 Chińskich Słów Trudnych do Przetłumaczenia i Co One Naprawdę Oznaczają

Niektóre słowa to coś więcej niż tylko symbole językowe; to kulturowe mikrokosmosy. W języku chińskim istnieje wiele takich słów, które niosą ze sobą unikalne konotacje kulturowe, idee filozoficzne lub życiową mądrość, co sprawia, że niezwykle trudno jest je dokładnie przetłumaczyć na pojedyncze angielskie słowo. Zrozumienie tych „nieprzetłumaczalnych” słów pozwoli ci głębiej docenić piękno chińskiego języka i istotę chińskiej kultury. Dziś odkryjmy 10 takich chińskich słów i poznajmy ich prawdziwe znaczenie.

Słowa, Które Definiują Chińską Kulturę i Myśl

1. 缘分 (Yuánfèn)

• Dosłowne znaczenie: Przeznaczone relacje/los.
• Prawdziwe znaczenie: Odnosi się do przeznaczonych spotkań, połączeń lub relacji między ludźmi. Wykracza poza zwykły przypadek, sugerując tajemniczą, z góry określoną więź, niezależnie od tego, czy jest to miłość, przyjaźń czy więzy rodzinne.
• Przykład: „To naprawdę przeznaczenie, że mogliśmy się tu spotkać!”

2. 撒娇 (Sājiāo)

• Dosłowne znaczenie: Zachowywać się jak rozpieszczone dziecko/kokieteryjnie.
• Prawdziwe znaczenie: Odnosi się do zachowania uroczego, ujmującego lub lekko dziecinnego w stosunku do bliskiej osoby (takiej jak rodzice lub partner), aby wyrazić zależność, szukać uwagi lub osiągnąć pewien cel. Jest to zachowanie, które implikuje wrażliwość i intymność.
• Przykład: „Gdy tylko zaczęła się wdzięczyć, jej chłopak zgodził się na wszystko.”

3. 关系 (Guānxì)

• Dosłowne znaczenie: Relacja.
• Prawdziwe znaczenie: W kulturze chińskiej „关系” (guānxì) to coś więcej niż tylko ludzkie powiązania; odnosi się konkretnie do sieci społecznej zbudowanej na wzajemności, zaufaniu i więziach emocjonalnych. Często implikuje to nieformalny wpływ zdobyty poprzez wzajemne przysługi i interakcje, który może być wykorzystany do załatwiania spraw lub uzyskiwania dostępu do zasobów.
• Przykład: „W Chinach, aby coś załatwić, 'guānxì' jest bardzo ważne.”

4. 上火 (Shànghuǒ)

• Dosłowne znaczenie: Dostać ognia/gorączki.
• Prawdziwe znaczenie: Jest to koncepcja z Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (TCM), odnosząca się do szeregu nieprzyjemnych objawów cielesnych, takich jak afty, ból gardła, zaparcia, drażliwość, zazwyczaj związanych ze spożywaniem pikantnych/smażonych potraw lub późnym chodzeniem spać. Nie jest to stan zapalny w medycynie zachodniej, lecz stan braku równowagi w organizmie.
• Przykład: „Ostatnio często zarywam noce, więc czuję się trochę 'shànghuǒ'."

5. 面子 (Miànzi)

• Dosłowne znaczenie: Twarz.
• Prawdziwe znaczenie: Odnosi się do godności, reputacji, statusu społecznego i wizerunku osoby. W kulturze chińskiej utrzymanie własnego „miànzi” i oddawanie go innym jest kluczowe, wpływając na słowa, działania i interakcje społeczne ludzi.
• Przykład: „To, co zrobiłeś, sprawiło, że stracił dużo 'miànzi'."

6. 凑合 (Còuhé)

• Dosłowne znaczenie: Dać sobie radę/załatać.
• Prawdziwe znaczenie: Odnosi się do dawania sobie rady, przeżycia lub zaakceptowania czegoś, co nie jest idealne, ale jest akceptowalne. Odzwierciedla to pragmatyczne, elastyczne, a czasem lekko rezygnujące podejście do życia.
• Przykład: „Ta część garderoby jest trochę stara, ale nadal można ją 'còuhé' nosić.”

7. 孝顺 (Xiàoshùn)

• Dosłowne znaczenie: Pobożność synowska/posłuszeństwo.
• Prawdziwe znaczenie: Odnosi się do szacunku, miłości, wsparcia i posłuszeństwa dzieci wobec rodziców. Jest to bardzo ważna cnota w tradycyjnej kulturze chińskiej, podkreślająca wdzięczność i odpowiedzialność wobec starszych.
• Przykład: „Jest bardzo 'xiàoshùn' dzieckiem.”

8. 留白 (Liúbái)

• Dosłowne znaczenie: Zostawić puste/białe miejsce.
• Prawdziwe znaczenie: Pochodzące z tradycyjnej sztuki chińskiej (takiej jak malarstwo tuszem), odnosi się do pozostawiania pustych przestrzeni w dziele, aby dać widzowi przestrzeń do wyobraźni lub podkreślić główny temat. Rozszerzone na życie i komunikację, oznacza to nie mówienie zbyt definitywnie ani nie robienie rzeczy w skrajności, pozostawiając miejsce na elastyczność.
• Przykład: „Jego przemówienie było bardzo artystyczne, wiedział, jak pozostawić 'liúbái'."

9. 走心 (Zǒuxīn)

• Dosłowne znaczenie: Iść sercem/wejść w serce.
• Prawdziwe znaczenie: Odnosi się do robienia czegoś całym sercem, wkładania prawdziwych emocji i wysiłku, a nie tylko wykonywania czynności. Podkreśla szczerość i zaangażowanie emocjonalne.
• Przykład: „Ta piosenka została zaśpiewana bardzo 'zǒuxīn', rozpłakałem się, słuchając jej.”

10. 佛系 (Fóxì)

• Dosłowne znaczenie: W stylu buddyjskim.
• Prawdziwe znaczenie: Odnosi się do postawy życiowej charakteryzującej się brakiem rywalizacji, zadowoleniem z tego, co się ma, i lekceważącym podejściem do spraw. Pochodzi z buddyjskiej koncepcji „braku pragnień”, ale często jest używane przez młodych ludzi do opisania braku entuzjazmu lub ambicji wobec życia i pracy.
• Przykład: „On teraz w pracy jest bardzo 'fóxì', nie zostaje po godzinach, nie daje się wciągnąć w wewnętrzną rywalizację.”

Te słowa są oknem na zrozumienie chińskiej kultury i myśli. Ucząc się ich, nie tylko wzbogacisz swoje słownictwo, ale także głębiej docenisz unikalny urok języka chińskiego.