Học ngoại ngữ, hãy đối xử với bản thân như chăm sóc một cái cây
Bạn có thường xuyên như thế này không?
Sách từ vựng đã đọc đi đọc lại vô số lần, nhưng vẫn học rồi quên, quên rồi lại học. Muốn mở miệng nói một câu, thì lại run đến mức lắp bắp, đầu óc trống rỗng. Lướt mạng xã hội, thấy người khác giao tiếp bằng ngoại ngữ một cách trôi chảy và vui vẻ, rồi nhìn lại bản thân, lại không khỏi tự hỏi: “Tại sao mình lại ngốc nghếch thế này? Mình có phải là không hề có năng khiếu ngôn ngữ không?”
Nếu bạn đã từng có những suy nghĩ này, hãy tạm dừng lại và hít thở sâu.
Nếu tôi nói với bạn rằng, vấn đề có thể không phải ở chỗ bạn chưa đủ nỗ lực, mà là cách bạn nỗ lực đã sai rồi thì sao?
Năng lực ngôn ngữ của bạn, là một cái cây non cần được chăm sóc
Hãy tưởng tượng, năng lực ngôn ngữ của bạn giống như một cái cây non rất mong manh mà bạn tự tay gieo trồng. Mục tiêu của bạn là biến nó thành một cái cây lớn mạnh mẽ, sum suê.
Nhưng phần lớn chúng ta đã làm gì?
Chúng ta ngày nào cũng la hét vào nó rằng: “Sao mày lớn chậm thế! Cây nhà hàng xóm đã cao hơn mày rồi!” Vì lo lắng mà chúng ta điên cuồng tưới nước, bón phân quá liều, nghĩ rằng “tình yêu nghiêm khắc” có thể thúc đẩy nó lớn nhanh. Thậm chí chúng ta còn không kìm được mà nhổ nó ra khỏi đất, để xem rễ của nó rốt cuộc có phát triển tốt không, kết quả lại làm tổn thương tận gốc rễ của nó.
Nghe có vẻ vô lý đúng không? Nhưng chúng ta lại đối xử với bản thân mình y hệt như vậy. Mỗi lần phạm lỗi, mỗi lần quên từ vựng, mỗi lần nói không trôi chảy, chúng ta lại tự la mắng bản thân trong tâm trí, dùng sự chỉ trích gay gắt và thất vọng làm tổn thương hạt mầm tự tin vừa nảy nở kia.
Chúng ta nghĩ rằng “khắt khe hơn với bản thân một chút” là bí quyết thành công, nhưng thực tế, chúng ta chỉ đang phá hoại môi trường phát triển của nó mà thôi.
Hãy trở thành một người làm vườn thông thái, chứ không phải là người thúc ép đầy lo lắng
Bây giờ, hãy tưởng tượng một người làm vườn thực sự hiểu về nghệ thuật làm vườn, một người làm vườn thông thái. Ông ấy sẽ làm gì?
Ông ấy sẽ tìm hiểu đặc tính của cây non này, cung cấp cho nó lượng ánh sáng và nước vừa đủ. Ông ấy sẽ vui mừng vì mỗi chiếc lá non mới mọc ra, coi đó là dấu hiệu của sự trưởng thành. Khi gặp bão tố, ông ấy sẽ dựng cho nó một nơi trú ẩn ấm áp, chứ không đổ lỗi cho nó vì sao lại mong manh đến thế.
Ông ấy biết rằng, sự trưởng thành cần sự kiên nhẫn và nhẹ nhàng, chứ không phải sự khắt khe và lo lắng.
Đây chính là “lòng tự trắc ẩn” (Self-compassion). Nó không phải là sự buông thả, càng không phải là cái cớ cho sự lười biếng. Đó là một trí tuệ cao cấp hơn – biết cách tạo ra điều kiện tốt nhất cho sự trưởng thành.
Khi bạn đối xử với bản thân theo cách này, những điều kỳ diệu sẽ xảy ra:
- Bạn sẽ không còn sợ mắc lỗi nữa. Giống như người làm vườn sẽ không chặt bỏ cả cái cây chỉ vì một hai chiếc lá vàng, bạn bắt đầu xem lỗi lầm là một phần tất yếu của quá trình học tập, là chất dinh dưỡng cho sự trưởng thành.
- Bạn sẽ dũng cảm hơn để thử. Bởi vì bạn biết rằng, dù thất bại, bạn cũng sẽ không tự trách bản thân một cách gay gắt, mà sẽ nhẹ nhàng nâng đỡ mình đứng dậy, phân tích nguyên nhân, và sau đó lại bắt đầu lại.
- Bạn bắt đầu thực sự tận hưởng quá trình này. Việc học không còn là một nhiệm vụ đầy áp lực nữa, mà là một cuộc khám phá thú vị. Bạn bắt đầu ăn mừng từng tiến bộ nhỏ nhất, giống như người làm vườn chiêm ngưỡng từng chiếc lá mới.
Hãy tạo cho “cây non” của bạn một nhà kính an toàn
Đặc biệt là trong thực tế học ngoại ngữ, nỗi sợ “mắc lỗi” giống như một trận mưa đá bất chợt, có thể bất cứ lúc nào làm tổn thương sự tự tin mong manh của chúng ta. Vì sợ bị chế giễu, sợ mất mặt, mà chúng ta không dám mở miệng, kết quả là bỏ lỡ cơ hội trưởng thành tốt nhất.
Lúc này, một “nhà kính” an toàn trở nên đặc biệt quan trọng.
Nó giúp bạn trong một môi trường không áp lực và không sợ hãi, tự do giao tiếp với mọi người, hấp thụ ánh nắng và sương. Ví dụ như một công cụ như Lingogram, tính năng dịch AI được tích hợp sẵn của nó có thể giúp bạn khi giao tiếp với mọi người từ khắp nơi trên thế giới, có thêm sự an tâm và tự tin. Bạn không cần phải toát mồ hôi hột vì kẹt một từ nào đó nữa, cũng không phải lo lắng lỗi ngữ pháp sẽ gây ra trò cười.
Nó giống như một người trợ lý làm vườn thân thiện, giúp bạn loại bỏ những rào cản trong giao tiếp, để bạn có thể thực sự tập trung vào cuộc hội thoại, và tận hưởng niềm vui thuần túy khi kết nối với nhau vượt qua rào cản ngôn ngữ.
Vì vậy, từ hôm nay trở đi, đừng làm một người thúc ép, la mắng bản thân nữa.
Hãy thử trở thành một người làm vườn kiên nhẫn và thông thái.
Khi bạn cảm thấy chán nản, hãy nhẹ nhàng nói với bản thân rằng: “Không sao cả, học hành là như vậy mà, chúng ta cứ từ từ thôi.” Khi bạn đạt được một chút tiến bộ nhỏ, hãy chân thành vỗ tay tán thưởng bản thân. Khi bạn mắc lỗi, hãy xem đó là một cơ hội học hỏi quý giá.
Xin hãy nhớ rằng, năng lực ngôn ngữ của bạn, cũng như toàn bộ thế giới nội tâm của bạn, đều giống như cái cây đang chờ đợi sự trưởng thành. Hãy dùng sự quan tâm để tưới tắm cho nó, dùng sự kiên nhẫn để bảo vệ nó, nó cuối cùng sẽ lớn lên thành dáng vẻ sum suê, tươi tốt như bạn mong đợi.